W tym artykule
Stare miasto Delhi, znane również jako Purāni Dillī, to jedno z najstarszych miejsc w Indiach związanych z imperium Mogołów. Stare Delhi przez wiele lat pełniło funkcję stolicy Mogołów, stanowiąc jednocześnie jeden z najważniejszych ośrodków w regionie. Pomimo upadku Mogołów i przejęcia władzy przez Brytyjczyków, Stare Delhi nie straciło swojego charakteru. Dziś pozostaje jednym z najbardziej fascynujących miejsc w Indiach, pełnym zabytków, bazarów i tradycji, które przyciągają turystów z całego świata.
Stare miasto Delhi zlokalizowane w dystrykcie Central Delhi i obecnie pełni rolę kulturalnego i historycznego serca stolicy Indii. Miasto zostało założone przez Mogołów w 1648 roku przez cesarza Szahdżahana, który przeniósł stolicę swojego imperium z Agry do nowo powstałego miasta Shahjahanabad.
Historia i rozwój miasta
Historia Starego Delhi sięga czasów sułtanatu Delhi. W XIV wieku w południowej części dzisiejszego Shahjahanabad osiedlili się Tughlaqowie, a miasto stało się jednym z ważniejszych ośrodków w Indiach. Warto podkreślić, że miasto nabrało charakteru metropolii dopiero w XVII wieku, kiedy to Szahdżahan, ówczesny cesarz Mogołów, zdecydował o przeniesieniu stolicy z Agry do nowo założonego Shahjahanabad.
Miasto zostało starannie zaplanowane, z szerokimi ulicami, bazarami i pałacami, które miały na celu nie tylko zapewnienie funkcjonalności, ale także odzwierciedlenie potęgi imperium Mogołów. Projekt miasta obejmował między innymi teren otoczony murami z czerwonego kamienia i centralnym punktem, który stanowił Czerwony Fort – do dziś jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów architektury miasta. Prace budowlane na jego realizacją rozpoczęły się w 1638 roku, a zakończyły w 1648 roku.
Z czasem Shahjahanabad stało się centrum politycznym i kulturalnym imperium, z architekturą oraz religijnymi miejscami kultu wypełnionymi licznymi działami sztuki. W 1857 roku, po upadku Imperium Mogołów, miasto zostało przejęte przez Brytyjczyków, którzy przenieśli stolicę do Kalkuty. Stare Delhi zostało zepchnięte na drugi plan, a Nowe Delhi stało się nowym centrum politycznym Indii.
Architektura i zabytki
Stare Delhi jest znane z wyjątkowej i różnorodnej architektury, która odzwierciedla bogatą historię miasta. Najważniejszym punktem jest Czerwony Fort (Lal Qila), który jest symbolem potęgi Mogołów. Fort, zbudowany w latach 1638-1648, został zaprojektowany przez architekta Ustada Ahmada Lahoriego. Czerwony Fort to monumentalna budowla otoczona potężnymi murami, która przez ponad dwa stulecia była rezydencją cesarską. Dziś fort jest jednym z najważniejszych zabytków w Indiach i jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W obrębie fortu znajduje się wiele interesujących budowli, takich jak Diwan-i-Aam (Sala Publiczna) i Diwan-i-Khas (Sala Prywatna), które były wykorzystywane do oficjalnych audiencji i spotkań z gośćmi.
Ważnym zabytkiem Starego Delhi jest Jama Masjid – największy meczet w Indiach. Został zbudowany przez Szahdżahana w 1656 roku i jest jednym z najwspanialszych przykładów islamskiej architektury w Delhi. Meczet ma imponującą fasadę, a jego ogromny dziedziniec może pomieścić tysiące wiernych. Jama Masjid stanowi ważne miejsce kultu religijnego, a obecnie także popularną w Indiach atrakcję turystyczną, przyciągającą każdego dnia tłumy odwiedzających.
O bogatej przeszłości miasta świadczy wiele innych zabytków architektonicznych. Wśród nich warto wymienić Gurudwara Sis Ganj Sahib. Jest to sikhska świątynia upamiętniająca miejsce męczeństwa Guru Tegha Bahadura, którego ścięto w 1675 roku – obecnie ważny punkt pielgrzymek wyznawców sikhizmu. Wśród innych zabytków Starego Delhi należy wymienić Fatehpuri Masjid – jeden z najstarszych meczetów w Delhi, oraz Lal Mandir – najstarszą świątynię dżinijską w mieście.
Chandni Chowk
Chandni Chowk to najstarsza i najbardziej znana ulica w Starym Delhi. Została zaprojektowana przez Jahánárę Begam, córkę cesarza Szahdżahana, w 1600 roku. Ulica była kiedyś jednym z głównych traktów handlowych, a w tłumaczeniu jej nazwa oznacza „Srebrny Rynek”, co odnosiło się do wspaniałych sklepów i bazarów które mieściły się wzdłuż arterii. Dziś, mimo upływu wieków, ulica pozostaje żywym symbolem Starego Delhi, pełnym sklepów, restauracji i straganów. Nadal można tu kupić tradycyjne indyjskie wyroby rzemieślnicze oraz doświadczyć magii ulicznego jedzenia kuchni indyjskiej. Warto też wspomnieć, że w przeszłości przez środek Chandni Chowk przebiegał kanał, który pełnił rolę dekoracyjną, a w upalne dni zapewniał możliwość schłodzenia. Choć kanał został już zasypany, ulica nadal zachowuje swój tradycyjny charakter.
Bazary Starego Delhi
Stare Delhi to mekka dla miłośników zakupów i tradycyjnego handlu. Bazar Khari Baoli jest największym bazarem przypraw w Azji, to jedno z najbardziej kolorowych miejsc w Starym Delhi. W tym tętniącym życiem bazarze można znaleźć wszelkiego rodzaju przyprawy, zioła i herbaty, będące podstawą indyjskiej kuchni. Jest to również miejsce, gdzie można poczuć zapach curry, pieprzu, kardamonu, cynamonu oraz wielu innych aromatycznych składników.
W Daryaganj znajduje się rynek książek, który ma swoje korzenie w XIX wieku i do dziś jest jednym z najważniejszych miejsc w Delhi skupiających miłośników literatury. Nie można pominąć faktu, że to właśnie w Daryaganj wykształcił się język urdu, który wywodzi się z tej części Starego Delhi. Ulica ta stała się centrum kultury urdu, a liczne czasopisma i publikacje urdu, takie jak „Din Dunia”, przyczyniły się do jego rozwoju i popularyzacji kultury Urdu.
Religia i kultura
Stare Delhi jest jednym z najważniejszych centrów religijnych Indii i napotkamy tu prawdziwy kalejdoskop różnych religi i kultur. Spotkamy tu wyznawców Hinduizmu, Islamu, Sikhizmu, Dżinizmu i Chrześcijaństwa. W mieście znajdują się liczne świątynie hinduskie, meczety, kościoły i gurudwary, które stanowią integralną, duchową część codziennego życia mieszkańców. Ważnym punktem na mapie religijnej Starego Delhi jest Rajghat – miejsce kremacji Mahatmy Gandhiego, które dziś jest jednym z najważniejszych miejsc pamięci narodowej w Indiach. To miejsce, w którym złożono ciało ojca narodu, miejsce będące symbolem pokoju i wolności.
Stare Delhi łączy w sobie bogatą historię, kulturę i tradycje. Wąskie uliczki, tętniące życiem bazary, mnogość zabytków będących pomnikiem kultury Mogołów stanowi jedno z najbardziej fascynujących miejsc do odwiedzenia w Indiach. Pomimo zmieniających się czasów w mieście ciągle czuć ducha minionych wieków, jest to miejsce, w którym wciąż można poczuć klimat Indii sprzed wieków.