W tym artykule
Albania położona jest nad Morzem Adriatyckim i przez wiele lat pozostawała w cieniu turystycznych atrakcji Europy. Ten piękny Bałkański kraj oferuje zarówno skąpane w słońcu adriatyckie plaże, jak również piękne krajobrazy górskie, ciekawą historię i kulturę. To wszystko sprawia, że Albania zasługuje na choćby odrobinę uwagi.
Albania leży w południowo-wschodniej Europie, graniczy z Czarnogórą na północy, Kosowem i Macedonią Północną na wschodzie i Grecją na południu. Choć dominują tu tereny górskie to Albania może poszczycić się piękną i zróżnicowaną linią brzegową z licznymi zatokami, plażami, klifami i malowniczymi wybrzeżami, które przyciągają turystów z całego świata. Łączna długość wybrzeża wynosi około 362 kilometrów i zapewnia dostęp do Morza Adriatyckiego na zachodzie i Morza Jońskiego na południu. Z pewnością nie będzie przesady w stwierdzeniu, że znajdują się tu jedne z najpiękniejszych wybrzeży Europy.
Góry i wyżyny Albanii stanowią aż 75% jej powierzchni, a niemal 30% kraju to obszary leżące powyżej 1000 m n.p.m. Na południu kraju góry są przedłużeniem rozległego bałkańskiego łańcucha Gór Dynarskich. Na północy kraju wznoszą się Góry Północnoalbańskie, znane jako Alpet Shqiptare. Charakteryzują się one głównie mezozoicznymi wapieniami, co przekłada się na krajobraz Alpejski z pięknymi i charakterystycznymi krajobrazami. Najwyższym szczytem tych gór jest Maja e Jezercës, osiągająca wysokość 2693 m n.p.m.
Pomiędzy rzekami Drin a Osum wznoszą się Góry Środkowoalbańskie, złożone z wapieni kredowych oraz trzeciorzędowych piaskowców. Najwyższym szczytem Albanii, usytuowanym przy granicy z Macedonią Północną, jest Maja e Korabit, osiągająca wysokość 2764 m n.p.m. Południowa część kraju, znana jako Epir Albański, charakteryzuje się naprzemiennym występowaniem utworów fliszowych i wapiennych z dominującą rzeźbą krasową.
Niziny Albanii zajmują jedną czwartą powierzchni kraju. Koncentrują się one w pasie nadbrzeżnym, gdzie rozciągają się w głąb lądu. Obszar nadmorski, zwany Niziną Albańską, jest bogaty w osady morskie i rzeczne. Wewnątrz Gór Środkowoalbańskich znajduje się Kotlina Korczy, największa kotlina w kraju, której dno leży na wysokości około 800 m n.p.m. Tereny górskie Albanii są często przecinane dolinami rzecznymi o przebiegu równoleżnikowym, a krajobraz wybrzeża jest zróżnicowany – na północy dominują szerokie, głębokie zatoki, z czego największą jest Zatoka Drińska, natomiast na południu wybrzeże staje się strome i skaliste, z piaszczystymi plażami na północy.
Klimat Albanii
Albania leży w strefie klimatu podzwrotnikowego, z typową odmianą śródziemnomorską na obszarach nizinnych oraz chłodniejszą i bardziej górską odmianą w głębi kraju. Wschodnie obszary Albanii znajdują się pod wpływem nieco bardziej kontynentalnych mas powietrza.
Opady deszczu w Albanii są stosunkowo obfite, głównie ze względu na obecność gór oraz bliskość morza. Średnie roczne opady dla całego kraju wynoszą około 600 mm. W obszarach nadmorskich rocznie notuje się od 900 do 1300 mm opadów, podczas gdy na zachodnich i południowo-zachodnich stokach gór opady sięgają nawet 2000 mm i więcej rocznie. Wschodnia część kraju jest znacznie bardziej sucha. Okres największych opadów przypada na okres od października do stycznia, podczas, gdy lata są zazwyczaj suchsze. Na południu kraju często występują długotrwałe susze, a w górach zima przynosi obfite opady śniegu.
Rozkład temperatury w Albanii można podzielić na dwie główne strefy: ciepłą na obszarach nadmorskich na zachodzie i chłodną, a nawet mroźną w głębi kraju. Średnie temperatury zimą na wybrzeżu wahają się od +5°C do +9°C, rzadko spadają poniżej 0°C. W górach wewnętrznych kraju jest znacznie chłodniej, ze średnimi temperaturami od -5°C do 0°C, z nocnymi spadkami do -20°C. Latem na wybrzeżu jest gorąco, z temperaturami średnio w granicach +23°C do +25°C. W górach, szczególnie na wysoko położonych partiach, lata są chłodniejsze, ze średnimi temperaturami wynoszącymi około +15°C.
Wpływ śródziemnomorskiego klimatu sprawia, że Albania jest atrakcyjnym celem turystycznym przez większą część roku, oferując turystom zarówno ciepłe, słoneczne dni nad morzem, jak i możliwość uprawiania zimowych sportów w górach.
Turystyka w Albanii
Turystyka w Albanii dynamicznie rozwija się w ciągu ostatnich kilku lat. Kraj ten, który przez długi czas był zamknięty dla światowej turystyki, obecnie otwiera swoje podwoje dla podróżników z całego świata oferując przyjazną atmosferę, bogate dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze oraz stosunkowo niskie ceny. Istnieje wiele powodów, dla których warto odwiedzić Albanię. Dla miłośników natury, rozciągające się tutaj krajobrazy są prawdziwym rajem. Góry, jeziora, rzeki i wybrzeże Adriatyku tworzą niezapomniane widoki. Góry Albaskie i Góry Accursed oferują wspaniałe możliwości trekkingu i wspinaczki, a jeziora, takie jak Shkodra czy Ohrydzkie, są doskonałymi miejscami do wypoczynku nad wodą.
Kraj ma również wiele do zaoferowania dla miłośników historii. Ponad 2000 lat historii, przeplatanie się różnych cywilizacji i kultur pozostawiło po sobie wiele śladów i pięknych zabytków. Stolica kraju, Tirana, to miejsce obfitujące w wiele historycznych zabytków, w tym Muzeum Narodowe i Twierdza w Kruji. Ponadto, wiele miast i miasteczek w Albanii zachowało swoją tradycyjną architekturę i charakter.
Atrakcje turystyczne
Wybrzeże Morza Jońskiego
Albania ma około 362 km wybrzeża, z którego większość znajduje się nad Morzem Jońskim. Najpopularniejsze kurorty to Saranda, Ksamil i Himarë. Riwiera Albańska, znana jako Bregu, to obszar na południu Albanii nad Morzem Jońskim, wzdłuż gór Çika, w obwodzie Wlora. Nie należy mylić z całym albańskim wybrzeżem. Rozciąga się na południe od Parku Narodowego Llogara przez Borsh, Himara, Qeparo, Pigeras, do Lukovej. W 2012 roku uznana za topową atrakcję turystyczną.
Obszar ten zyskał popularność po przebudowie trasy SH8 na której kręcono odcinki Top Gear. Riwiera szczególnie w okresie letnim stanowi centrum życia nocnego i relaksu. Znajdują się tu tradycyjne wioski, starożytne budowle, cerkwie, piękne plaże, krystalicznie czyste morze i wiele innych atrakcji.
Berat – miasto tysiąca okien
Butrint
Butrint, również znane jako Butrinti (alb. Butrint, Butrinti, gr. Βουθρωτός, łac. Buthrotum), to niewielka osada i stanowisko archeologiczne, położone w południowej Albanii tuż przy granicy z Grecją. Od 1992 roku jest to obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. W 1997 roku Butrint znalazł się w stanie zagrożenia z powodu splądrowania miejscowego muzeum w trakcie społecznych niepokojów w Albanii. Dla zachowania tego wyjątkowego miejsca w 2002 roku utworzono Park Narodowy Butrint.
Historia Butrint sięga starożytności. Pierwotnie istniała tu osada iliryjska, która według mitów została założona przez uciekinierów z Troi. W VII wieku p.n.e. stała się grecką kolonią i ważnym miastem portowym, a także znaczącym ośrodkiem kultu boga Asklepiosa. W II wieku p.n.e. miasto znalazło się pod panowaniem Rzymu i zachowało swoje znaczenie jako ośrodek portowy aż do VI wieku n.e., kiedy to zostało kilkakrotnie zniszczone w wyniku wielkiej wędrówki ludów.
Durrës
Durrës, położone nad Morzem Adriatyckim, jest drugim pod względem liczby ludności miastem w Albanii oraz głównym portem Albanii. Historia miasta sięga starożytności, gdy zostało założone w 625 roku p.n.e. pod nazwą Epidamnos – stało się pierwszym i jednocześnie najstarszym miastem Albanii. To miejsce odgrywało ważną rolę w historii kraju oraz całego regionu. W różnych okresach było pod panowaniem Greków, Rzymian, a także Normanów i Bizantyjczyków. W czasach rzymskich Durrës stało się znaczącym ośrodkiem handlowym i bazą rzymskich legionów. Miasto odgrywało istotną rolę jako punkt początkowy dla ważnej rzymskiej drogi Via Egnatia, która prowadziła na wschód przez Bałkany.
Okres od średniowiecza niemal do czasów współczesnych mocno doświadczał Durrës licznymi walkami, zniszczeniami wywołanymi wojną lub trzęsieniami ziemi. Miasto wielokrotnie zmieniało swój protektorat, by ostatecznie niemal do czasów współczesnych pozostawać w izolacji ze względu na panujący po II wojnie światowej reżim komunistyczny.
Park Narodowy Theth
Park Narodowy Thethit (alb. Parku Kombëtar i Thethit) to obszar o powierzchni 2630 hektarów, położony w okręgu Malësi e Madhe, w obwodzie Szkodra. Park został utworzony w roku 1996 obejmując góry Północnoalbańskie i dolinę rzeki Theth, w której znajduje się wioska o tej samie nazwie. Park otoczony jest przez imponujące szczyty, takie jak Maja e Jezercës (2694 m n.p.m.), Maja Radohimës (2570 m), Maja e Popljuces (2569 m) i Maja Harapit (2217 m).
Park Narodowy Dajti
Park Narodowy Dajti (alb. Parku Kombëtar Dajti) zajmuje obszar o powierzchni 29 tys. hektarów i położony jest 26 kilometrów na wschód od Tirany. W kierunku północnym graniczy z Parkiem Narodowym Przełęczy Shtame. Park został założony w 1966 roku, obejmując początkowo obszar 13 km2 otaczający górę Mali i Dajtit osiągającej wysokość 1613 m n.p.m., oraz przylegające szczyty Priska na połdudniu (1353 m n.p.m.) i Brari na północy. Na terenie parku znajdują się malowniczy kanion Brari, starożytny kamienny most osmański oraz jaskinie.
Park zamieszkują rzadkie gatunki ssaków, w tym niedźwiedzie brunatnych i wilki europejskie. Aby dotrzeć na szczyt góry Dajti z przedmieści Tirany, można skorzystać z kolei linowej Dajti Express, której długość wynosi 4670 m i pokonuje różnicę wzniesień wynoszącą ponda 800 m. Z zachodniej strony góry znajdują się ruiny zamku Dajti (alb. Kalaja e Dajtit) z VI wieku n.e.
Kanion Osumi
Kanion Osumi (alb. Kanioni i Osumit) to wąwóz znajdujący się w południowej Albanii, niedaleko miasta Çorovodë, przez który przepływa rzeka Osum. Kanion to jedna z najbardziej spektakularnych atrakcji przyrodniczych Albanii.
Tuż po wiosennych roztopach poziom wody jest na tyle wysoki, że można zwiedzić całą długość kanionu z poziomu rzeki. W tym okresie można także podziwiać liczne wodospady, które grzmią opadając z majestatycznych góry. Prądy wodne na rzece sklasyfikowane są jako II stopień trudności, co oznacza, że nie trzeba posiadać doświadczenia związanego z raftingiem, aby bezpiecznie odbyć spływ tym kanionem.
Latem, kiedy poziom wody jest niższy, nie można już przepłynąć całej długości kanionu, ale w zastępstwie za tę niedogodność istnieje tu możliwość uprawiania trekkingu, spacerów oraz kąpieli w licznie występujących tu nieckach i strumieniach. Obrzeża kanionu posiadają nietypowy ekosystem, który zachowuje zieleń po obu stronach kanionu przez cały rok. Na zboczach kanionu erozja stworzyła pofałdowane ściany z małymi jaskiniami. Kanion ma 26 km długości, znajduje się na wysokości 450 m n.p.m. i składa się z sześciu wąskich odcinków, które zmieniają się od 1,5 m w korycie rzeki do 35 m szerokości w górnych częściach kanionu.
Zamek Petreli (alb. Kalaja e Petrelës) to w zasadzie średniowieczna warownia położona 390 m n.p.m we wsi Petrelë, oddalona o około 15 km na południowy wschód od Tirany. Zamek jest usytuowany na wysokim, skalistym wzgórzu, które dominuje nad wsią Petrelë. Pierwsze umocnienia na tym terenie pojawiły się już w V wieku i były wykorzystywane do obrony przełęczy Krrabe podczas wojen Bizancjum z Teodorykiem w 489 roku oraz w latach 1107-1108 przeciwko normańskim najeźdźcom. W 1153 roku, kartograf i podróżnik arabski Al-Idrisi opisał tę twierdzę pod nazwą Betrela.
Obecny kształt zamku pochodzi z XV wieku. Zamek Petreli stanowił część systemu obronnego Albanii, gdzie centralnym punktem był Zamek w Kruji. Pełnił rolę kontroli na odcinku Via Egnatia między Durrës a Elbasanem, a komunikację między nimi zapewniały sygnały ogniowe. Obecnie zamek Petreli jest jednym z głównych punktów turystycznych w okolicach Tirany. Stanowi również doskonały punkt widokowy na dolinę rzeki Erzen oraz otaczające go gaje oliwne. Zamek został wpisany na listę zabytków kulturowych Albanii.
Albania to kraj pełen niesamowitych atrakcji turystycznych, które z pewnością ma wiele do zaoferowania i zachwyci każdego turystę, niezależnie. Bez względu na to, czy interesują Cię przyrodnicze cuda, historia, kultura czy skąpane w śródziemnomorskim słońcu plaże, Albania z pewnością Cię nie zawiedzie. To miejsce, które zasługuje na uwagę i które odwdzięczy się niezapomnianymi wspomnieniami.