W tym artykule
Rømø jest najbardziej wysuniętą na południe duńską wyspą położoną na Morzu Wattowym w archipelagu Wysp Północnofryzyjskich. Wyspa słynie z największej w północnej Europie piaszczystej plaży Rømø, która podczas odpływu osiąga 2,5 kilometra szerokości. Wyspa zajmuje powierzchnię niemal 129 kilometrów kwadratowych i zamieszkuje ją 584 osób.
Historia wyspy jest ściśle związana z losami Jutlandii Południowej. Po drugiej wojnie szlezwickiej w 1864 roku region wszedł w skład Prus, a następnie Cesarstwa Niemieckiego jako część prowincji Szlezwik-Holsztyn. Dopiero w 1920 roku, w wyniku plebiscytów przeprowadzonych w Szlezwiku wyspa Rømø wraz z resztą Jutlandii Południowej powróciła do Danii. W latach 1970-2006 wyspa należała do gminy Skærbæk w okręgu Jutlandia Południowa, a od 2007 roku administracyjnie należy do gminy Tønder w regionie Dania Południowa.
Największą miejscowością na wyspie jest port rybacki Havneby, który w 2017 roku liczył 266 mieszkańców. Z portu Havneby co godzinę odpływa prom na niemiecką wyspę Sylt, oddaloną o około 3 kilometry od Rømø. Połączenie obsługiwane przez FRS Syltferry, a sama przeprawa trwa około 40 minut. Wyspa jest również dostępna od strony stałego lądu dzięki grobli o długości ponad 9km łączącej wyspę z kontynentalną częścią Danii. Pozostałe miejscowości na wyspie to Kongsmark, Østerby, Lakolk i Sønderstrand.
Plaża Rømø
Rømø słynie z największej w północnej Europie piaszczystej plaży, która podczas odpływu osiąga nawet 2,5 kilometra szerokości i 8,5 kilometra długości. Charakterystyczną cechą tej plaży jest możliwość wjazdu na plaże samochodem, aż do linii cofającej się wody. Dla wygody kierowców przy wyjeździe z plaży zlokalizowano stację benzynową wyposażoną w stanowisko do płukania podwozia.
Północna część wyspy nosi ślady II wojny światowej w postaci sieci niemieckich bunkrów, które pierwotnie chroniły stanowisko wielkiego radaru. Obecnie ten obszar służy jako poligon operacyjny duńskiego lotnictwa, a obserwacja ćwiczeń bojowych jest dostępna dla wszystkich zainteresowanych.
Współcześnie Rømø jest popularnym ośrodkiem turystycznym, szczególnie cenionym przez miłośników sportów wodnych i plażowych oraz pasjonatów karawingu. Południowa część plaży została podzielona na dwie strefy – jedna przeznaczona wyłącznie dla jachtów lądowych, druga, większa, do uprawiania buggykitingu. Co roku, w pierwszy weekend września, odbywa się tu jeden z największych w Europie festiwali latawców. Plaża jest również znana jako popularne miejsce dla naturystów.
Wnętrze wyspy porasta charakterystyczna roślinność wrzosowisk, doskonale przystosowana do wilgotno-morskiego klimatu. W pobliżu portu Havneby znajduje się nietypowa atrakcja w postaci strusiej farmy. Na całej wyspie obowiązuje skandynawskie Prawo wszystkich ludzi (Allemansrätten), zapewniające swobodny dostęp do terenów naturalnych. To połączenie dzikiej natury, historycznego dziedzictwa i nowoczesnej infrastruktury turystycznej czyni z Rømø wyjątkowe miejsce na mapie Danii.
Muzeum Kommandørgård
Muzeum prezentuje bogatą kolekcję artefaktów związanych z przemysłem wielorybniczym, w tym imponujący szkielet wieloryba. Budynek Muzeum Kommandørgård pochodzi z 1770 roku, a towarzyszące mu stodoła i stajnia z 1744 roku. W latach 1784-1874 część dworu pełniła funkcję szkoły.
Kommandørgården jest jednym z dawnych, zamożnych dworów wyspy. Nazwa rezydencji nawiązuje do kapitanów, którzy w XVII i na początku XVIII wieku dowodzili dużymi statkami wielorybniczymi, odbywającymi podróże handlowe i długie wyprawy wielorybnicze po północnym Atlantyku. Budynek muzeum znajduje się w miejscu z doskonałym widokiem na Morze Wattowe. Muzeum zawiera wyjątkowe przykłady XVIII-wiecznego rzemiosła malarskiego i stolarskiego, a wewnątrz domu można także podziwiać całe ściany ozdobione typowymi holenderskimi kaflami z tamtego okresu. W stodole można zobaczyć ogromny szkielet kaszalota, który osiadł na plaży na Rømø w 1996 roku.
Przytulna kawiarnia blisko gospodarstwa serwuje kawę, herbatę, lody oraz domowe ciasta, a na zewnątrz jest dużo miejsca, aby dzieci mogły się bawić. Jeśli weźmiesz ze sobą jedzenie, możesz usiąść w okolicy i podziwiać piękno natury.
Wstęp do muzeum dla osób dorosłych jest płatny 60 DKK (około 35 pln). Dzieci i młodzież do 18 roku życia wchodzą do muzeum bezpłatnie.
Kościół św. Klemensa
Kościół (Sct. Clemens Kirke) jest miejscem spotkań religijnych mieszkańców wyspy, a jednocześnie miejscem w którym doskonale odbija się historia wyspy. Trzy nawy boczne kościoła świadczą o dużym wzroście ludności, który nastąpił na wyspie w związku z ekspedycjami na Grenlandię które miały miejsce w XVI-XVIII wieku. Dziewięć modeli statków znajdujących się w kościele wyraża ogromne znaczenie, jakie miała żegluga dla wyspy. Ołtarz, żyrandole i haczyki na kapelusze opowiadają o bogactwie wyspy związanym z polowaniem na wieloryby i foki na Morzu Arktycznym. W kościele znajduje się także tablica pamiątkowa poświęcona ofiarom I wojny światowej.
W XVII i XVIII wieku kościół na Rømø potrzebował pieniędzy na konserwację. Dlatego kapłani i ich pomocnicy umożliwili członkom parafii zakup własnych ławek kościelnych, co uczyniło wielu zamożnych marynarzy. Do czasów współczesnych widocznych jest wiele nazwisk wyrytych na oparciach ławek. Na jednej z przednich ławek możemy znaleźć nazwisko HPP Møllera – dziadka założyciela znanej duńskiej firmy żeglugowej Maersk.