Zamek krzyżacki w Toruniu

Zamek krzyżacki w Toruniu to jedna z najważniejszych i najstarszych budowli tego typu na ziemiach polskich. Wzniesiony przez Zakon Krzyżacki około połowy XIII wieku zamek stanowi doskonały przykład wczesnych form architektury obronnej, które później ewoluowały w bardziej typowe konstrukcje konwentualne. Zamek w Toruniu jest wyjątkowy z uwagi na plan założenia w kształcie podkowy. W większości, zamki krzyżackie budowano w regularnym, czworobocznym układzie.

Historia zamku

Budowę zamku rozpoczęto na fundamentach starszego, zniszczonego wcześniej grodu. Początkowo drewniana konstrukcja z czasem została zastąpiona przez bardziej trwałe budynki z kamienia i cegły. Proces rozbudowy trwał aż do połowy XV wieku. Zamek wraz z przedzamczem, na którym znajdowały się liczne budynki gospodarcze, zajmował obszar pomiędzy Starym a Nowym Miastem Toruniem.

Ze względu na swoje strategiczne położenie blisko granicy polsko-krzyżackiej, zamek w Toruniu był silne u fortyfikowany. Za głównym murem znajdował się kilkupiętrowy budynek z kaplicą, refektarzem oraz dormitorium, zamieszkiwane przez krzyżackich rycerzy. Podziemia zamku służyły jako magazyny żywności niezbędnej w przypadku oblężenia. Na dziedzińcu znajdowała się wysoka, wolnostojąca wieża wykorzystywana jako punkt obserwacyjny pełniła również rolę miejsca ostatniej obrony. Zaopatrzenie w wodę zapewniała zamkowa studnia, chroniona przed zanieczyszczeniem dzięki gdanisku – wieży pełniącej funkcję toalety oraz baszty obronnej.

Mimo strategicznego znaczenia w regionie zamek nigdy nie padł ofiarą najeźdźców. Jego losy zmieniły się jednak w 1454 roku, kiedy to mieszczanie Starego Miasta oblegli warownię. Był to początek ogólnokrajowego powstania kierowanego przez Związek Pruski. Ówczesna ludność Torunia zdobyła fortyfikacje i przystąpiła do niemal całkowitej rozbiórki zamku. Na dziedzińcu zamku utworzono miejskie śmietnisko, które funkcjonowało przez kolejne wieki.

Dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku po likwidacji wysypiska przeprowadzono prace archeologiczne, które odsłoniły ruiny zamku. Do dziś zachowały się zewnętrzne mury, resztki wysadzonej wieży oraz fragmenty mieszkalnej części zamku. W najlepszym stanie przetrwało gdanisko, które oprócz funkcji sanitarnych wykorzystywane było jako składnica prochu strzelniczego.

Na przedzamczu zamku znajdowały się liczne budynki gospodarcze, w tym piekarnia, browar, spichlerz, stajnie, kuźnia oraz warsztat płatnerski. Od północy przylegał do zamku właściwego, gdzie znajdował się budynek komtura z kaplicą i zbrojownią. Przedzamcze mieściło również infirmarnię – szpital dla chorych braci zakonnych oraz łaźnię. W XIV wieku wzniesiono na przedzamczu „nowy gmach” z nowym refektarzem. W pobliżu zamku znajduje się również młyn napędzany wodami Strugi Toruńskiej.

Zamek był otoczony murami, które zabezpieczały także teren wschodni, gdzie znajdowały się obory i magazyny drewna. Obszar ten, zwany wolą zamkową, pozostawał pod bezpośrednim zwierzchnictwem Zakonu. Komturstwo toruńskie, związane z budową zamku, obejmowało szeroki pas terenów wzdłuż Drwęcy i Wisły, a także Stare i Nowe Miasto Toruń, zamek w Starym Toruniu, młyny w Lubiczu oraz dwory w Mlewcu i Jedwabnie.

Budowa zamku rozpoczęła się prawdopodobnie w 1233 roku, a jego rozbudowa trwała aż do roku 1454. Była to pierwsza murowana warownia na ziemi chełmińskiej, a jej unikalny kształt i historia przyciągają dziś wielu turystów i badaczy zainteresowanych średniowieczną architekturą oraz dziejami Zakonu Krzyżackiego.

Do atrakcji turystycznych związanych z zamkiem należą także gotyckie bramy, mur przedzamcza oraz nadbrzeże z XIX-wiecznym murem fortyfikacyjnym. Ruiny zamku, pełne tajemnic i historii, stanowią niezwykłe miejsce, które przenosi odwiedzających w czasy krzyżackiej potęgi i średniowiecznych konfliktów.

Ceny biletów

Ceny biletów zwiedzania Zamku Krzyżackiego

Cennik biletów zwiedzania Krzywej Wieży

Dodatkowe informacje

• Bilety ulgowe przysługują dzieciom powyżej 3. roku życia, młodzieży do lat 18, emerytom, rencistom oraz posiadaczom Karty Dużej Rodziny.
• Bilet rodzinny obejmuje dwóch dorosłych oraz dwoje dzieci.
• Dzieci do 3. roku życia wchodzą bezpłatnie.
• Zniżki nie łączą się.