W tym artykule
Jaskinia Biserujka stanowi jeden z najcenniejszych skarbów naturalnych Chorwacji. Położona na wyspie Krk w pobliżu zatoki Slivanjska i wioski Rudine przyciąga zwiedzających niezwykle bogatą szatą naciekową. Korytarz jaskini ciągnie się na długości nieco przekraczającej 100 metrów z niewielką różnicą wysokości, jednak sama jaskinia z uwagi na przepiękne nacieki i unikalną florę jest godna polecenia każdemu, kto odwiedza region Kvarner, a w szczególności wyspę Krk.
Jaskinia została udostępniona turystom po raz pierwszy w 1913 roku, jaskinia przeszła znaczącą renowację w 1997 roku. W okresie między tymi datami obiekt doświadczył zarówno okresów intensywnego zainteresowania, jak i zaniedbania, co częściowo wpłynęło na stan jej wewnętrznych dekoracji. Obecnie prezentuje się jako doskonale zachowany przykład formacji krasowych, będący świadectwem geologicznej historii regionu.
Główny korytarz jaskini rozciąga się na długości 111 metrów i sięgają 13 metrów w głąb ziemi i nie posiada korytarzy bocznych. W jaskini znajdują się cztery większe sale: Sala Wejścia, Wielka Sala, Kanał z mostami oraz Sala Cimpresna. Każda z tych części charakteryzuje się unikalnymi formacjami geologicznymi, z których najbardziej wyróżniają się monumentalne stalaktyty i kolumny kalcytowe w wyniku przesiąkania wody przez strop jaskini którego wysokość wynosi zaledwie kilka metrów – jaskinia znajduje się bowiem, bardzo płytko pod powierzchnią ziemi. Wewnątrz panuje stała temperatura wahająca się między 13 a 15 stopni Celsjusza, co tworzy specyficzny mikroklimat, szczególnie doceniany w upalne dni. Otoczenie jaskini, charakteryzuje się rzadkimi krzewami jałowca kolczastego (Juniperus oxycedrus), w okolicy nie ma drzew, a teren wokół jaskini usiany jest kamieniami i większymi głazami, co nadaje całej okolicy niezwykłego uroku.
Endemity i unikatowa fauna
Biserujka wyróżnia się wyjątkowo bogatą fauną jaskiniową w której odkryto około 20 gatunków zwierząt, wśród których znajdują się troglobionty – organizmy żyjące wyłącznie w jaskiniach, trogofile – organizmy preferujące środowisko jaskiniowe oraz troglokseny – przypadkowi mieszkańcy jaskiń. Szczególnie ważne jest jednak odkrycie w jaskini gatunków endemicznych, w tym trzech podgatunków chrząszczy jaskiniowych, endemicznego dwunoga stonogi oraz unikalnego pseudoskorpiona. Jaskinia zyskała status miejsca typowego (locus typicus) dla kilku wyjątkowych gatunków. Wśród nich znajduje się chrząszcz Anophthalmus maderi maderi, stonoga jaskiniowa Alpioniscus christiani oraz skorpion jaskiniowy Neobisium insulare. Te endemiczne gatunki stanowią o wyjątkowości ekosystemu jaskini na skalę światową.
Badania prowadzone w 2009 roku przez Romana Ozimca i jego zespół przyczyniły się do przełomowego odkrycia nowego gatunku ślepego pseudoskorpiona z rodzaju Roncus oraz rzadkiego chrząszcza Pselaphinae, którego obecność została wcześniej potwierdzona jedynie w jaskini Čampari na wyspie Cres. Podczas prowadzonych badań naukowcy zidentyfikowali także nowy gatunek równonoga z rodzaju Androniscus.
Prace badawcze prowadzone w dolnych partiach jaskini pozwoliły na odkrycie szczątków niedźwiedzia jaskiniowego. Okrycie to ma ogromne znaczenie paleontologiczne i dostarcza cennych informacji o faunie plejstoceńskiej regionu, pozwalając lepiej zrozumieć historię ewolucyjną tego obszaru. Jaskinia została włączona do Krajowej Sieci Ekologicznej Chorwacji co podkreśla jej duże znaczenie przyrodnicze. Na terenie jaskini prowadzone są systematyczne badania biospeleologiczne, monitoruje się stan zachowania formacji skalnych oraz kontroluje warunki mikroklimatu. Szczególną uwagę poświęca się programom ochrony endemicznych gatunków, które stanowią o wyjątkowości tego miejsca.
Zwiedzanie jaskini
Zwiedzanie jaskini odbywa się wyłącznie pod opieką licencjonowanego przewodnika, którzy dzielą się swoją rozległą wiedzą z turystami. Podczas wycieczki można poznać fascynującą historię powstania jaskini, zrozumieć procesy geologiczne odpowiedzialne za formowanie się nacieków oraz dowiedzieć się więcej o występującej tu unikalnej faunie. Przewodnicy wzbogacają przekaz merytoryczny lokalnymi legendami związanymi z jaskinią, co dodaje zwiedzaniu dodatkowego, kulturowego wymiaru.
Specyficzne warunki panujące w jaskini wymagają odpowiedniego przygotowania. Temperatura wewnątrz utrzymuje się na poziomie 13-15 stopni Celsjusza, dlatego nawet w gorące, letnie dni zaleca się zabranie cieplejszej odzieży. Niezbędne jest wygodne, antypoślizgowe obuwie, które zapewni bezpieczne poruszanie się po wilgotnym podłożu. Fotografowanie wnętrza jaskini jest dozwolone, warto więc zabrać aparat fotograficzny. Dodatkowa latarka może okazać się przydatna do dokładniejszego oglądania szczegółów formacji skalnych.
Jak dotrzeć
Najwygodniej do jaskini można dotrzeć samochodem jadąc główną droga D102 prowadząca w kierunku Njivice. Ostatni odcinek drogi prowadzącej do jaskini prowadzi szutrową drogą pośrodku niczego co może być nieco mylące. Na końcu drogi znajduje się bezpłatny parking, jednak nie znajdziemy na nim miejsc zacienionych. Od parkingu do jaskini można dotrzeć ścieżką proadzącą do kamiennego budynku w którym znajduje się wejście do jaskini.
Osoby preferujące transport publiczny mogą skorzystać z regularnych połączeń autobusowych docierających do pobliskich miejscowości. Dla miłośników pieszych wędrówek przygotowano dobrze oznakowane szlaki turystyczne.
Kompleks turystyczny przy wejściu do jaskini został starannie zaprojektowany z myślą o potrzebach zwiedzających. Kamienna chata służy jako miejsce odpoczynku i punkt informacyjny. Turyści mają do dyspozycji podstawowe zaplecze sanitarne oraz parking. Całość infrastruktury została zharmonizowana z otaczającym krajobrazem, minimalizując ingerencję w naturalne środowisko.
Ceny biletów
| Rodzja biletu | Cena (Euro) | Cena (PLN) |
|---|---|---|
| Dzieci do 5. roku życia | Bezpłatnie | Bezpłatnie |
| Dzieci (5 – 12 lat) | 4,00 Euro | 19 PLN |
| Dorośli | 6,00 Euro | 28 PLN |
Ceny biletów w PLN wyliczono na podstawie kursu 1 EUR = 4,73 PLN
Godziny otwarcia:
- Kwiecień, Październik: 10:00 – 15:00
- Maj, Czerwiec: 09:00 – 17:00
- Lipiec, Sierpień: 09:00 – 18:00
- Wrzesień: 10:00 – 17:00
Podsumowanie
Jaskinia Biserujka pełni kluczową rolę w badaniach nad endemiczną fauną jaskiniową oraz procesami krasowymi. Stanowi również ważne centrum edukacji ekologicznej, gdzie można poznać złożoność ekosystemów jaskiniowych. Zwiedzający jaskinię zobowiązani są do przestrzegania ścisłych zasad ochrony środowiska. Niedozwolone jest dotykanie formacji skalnych czy zabieranie jakichkolwiek przedmiotów z wnętrza jaskini. Zachowanie ciszy pomaga chronić faunę jaskiniową, a poruszanie się wyłącznie po wyznaczonych trasach zapobiega degradacji tego unikalnego środowiska.