W tym artykule
Szlaki tematyczne w Tarnowie to doskonała forma połączenia turystyki, edukacji i kultury. Sieć wytyczonych szlaków tematycznych pozwala lepiej poznać i zrozumieć fascynującą historię miasta. Każda z tras została zaprojektowana z myślą o pieszych wędrówkach, umożliwiając bezpośredni kontakt z dziedzictwem Tarnowa oraz aktywny wypoczynek w przestrzeni miejskiej.
Tarnowskie szlaki tematyczne to propozycja całoroczna, dedykowana zarówno turystom odwiedzającym miasto, ale także mieszkańcom Tarnowa przypominając o bogatej historii i dziedzictwie kulturowym. Przemierzając kolejne trasy, można wgłębić się w wielokulturową historię miasta, jego architekturę oraz lepiej poznać postacie związane z regionem. Piesze wędrówki po wytyczonych trasach doskonale wpisują się w aktywną, odpowiedzialną turystykę. Trasy nie są wymagające, zatem doskonale sprawdzą się dla osób z nieco słabszą kondycją, a także dla rodzin z dziećmi. Trasy są dobrze opisane, przy najważniejszych miejscach umieszczono tablice informacyjne.
Szlak Renesansu
Jest to jedna z najbardziej malowniczych tras spacerowych w mieście, prowadząca przez najważniejsze zabytki architektury renesansowej Tarnowa. Centralnym punktem szlaku jest Rynek z monumentalnym Ratuszem, przebudowanym przez włoskiego architekta Jana Marię Padovana. Charakterystyczna attyka Ratusza, ozdobiona maszkaronami, stanowi doskonały przykład renesansowej sztuki architektonicznej. Spacerując dalej, docieramy do Bazyliki Katedralnej, wzniesionej w XIV wieku, łączącej w sobie elementy gotyckie i renesansowe. Jej 72-metrowa wieża góruje nad miastem, a wnętrze kryje cenne renesansowe i manierystyczne pomniki nagrobne rodów Tarnowskich i Ostrogskich. Trasa prowadzi również do Domu Mikołajowskiego z 1524 roku, obecnie siedziby Muzeum Diecezjalnego, a kończy się przy ruinach Zamku Tarnowskich na Górze św. Marcina, skąd rozpościera się malownicza panorama miasta.
Kluczowe punkty szlaku
- Rynek i Ratusz – Centralny punkt Tarnowa z renesansowym ratuszem.
- Bazylika Katedralna – Trójnawowa bazylika z bogatym wnętrzem i pomnikami nagrobnymi.
- Dom Mikołajowski – Muzeum Diecezjalne w renesansowej kamienicy.
- Ruiny Zamku Tarnowskich
Szlak Tarnowskich Żydów
Ta wyjątkowa trasa spacerowa upamiętnia społeczność żydowską, która przed II wojną światową stanowiła aż 45% mieszkańców miasta. Wędrówka rozpoczyna się od historycznych ulic Żydowskiej i Wekslarskiej, gdzie zachowały się charakterystyczne elementy dawnej architektury, w tym żelazne okiennice dawnych sklepów. Szlak wiedzie przez Skwer Dawnej Synagogi, gdzie można zobaczyć pozostałości bimy – podwyższenia, z którego odczytywano Torę. Szczególnie poruszającym miejscem na trasie jest Plac Bohaterów Getta z pomnikiem upamiętniającym pierwszy transport do KL Auschwitz. Kulminacyjnym punktem wędrówki jest jeden z największych w Polsce cmentarzy żydowskich, założony w XVI wieku, gdzie na powierzchni 3,27 ha znajduje się około 4000 macew, z których najstarsza pochodzi z 1734 roku.
Kluczowe punkty szlaku
- Ulice Żydowska i Wekslarska – główne arterie żydowskiej dzielnicy z zachowanymi kamienicami.
- Skwer Dawnej Synagogi
- Plac Bohaterów Getta – pomnik upamiętniający ofiary Holokaustu.
- Cmentarz Żydowski (Kirkut) – najstarszy żydowski cmentarz w Tarnowie z wieloma nagrobkami.
Szlak Generała Józefa Bema
Trasa poświęcona wybitnemu tarnowianinowi prowadzi przez miejsca związane z życiem i działalnością tego bohatera Polski i Węgier. Spacer rozpoczyna się na placu jego imienia, gdzie urodził się generał, a na ścianie kamienicy znajduje się pamiątkowa tablica. W Ratuszu można zobaczyć stałą wystawę prezentującą pamiątki związane z jego życiem i działalnością wojskową. Kolejnym punktem jest pomnik generała przy ul. Wałowej, przedstawiający go w węgierskim płaszczu generalskim. Najbardziej charakterystycznym elementem szlaku jest Mauzoleum w Parku Strzeleckim, umiejscowione malowniczo na wysepce na stawie. Sarkofag, wsparty na sześciu kolumnach i otoczony kamiennymi kulami symbolizującymi artylerię, kryje prochy generała sprowadzone z Aleppo w 1929 roku. Wędrówkę kończy Brama Seklerska przy placu Petőfiego, będąca symbolem polsko-węgierskich związków.
Kluczowe punkty szlaku
- Plac Generała Józefa Bema – miejsce narodzin generała z tablicą pamiątkową.
- Muzeum Okręgowe – wystawa poświęcona Józefowi Bemowi.
- Pomnik Generała Józefa Bema – pomnik zlokalizowany przy ul. Wałowej.
- Mauzoleum Generała Józefa Bema – sarkofag w Parku Strzeleckim.
- Brama Seklerska – replika węgierskiej bramy.
Szlak Biskupów Tarnowskich
Ten interesujący szlak przedstawia 225-letnią historię diecezji tarnowskiej poprzez spacer śladami jej duchowych przywódców. Trasa rozpoczyna się przy Pałacu Biskupim z XVIII wieku, obecnie siedzibie kurii, by następnie prowadzić do Bazyliki Katedralnej z pomnikami nagrobnymi biskupów. Szczególnie interesującym punktem jest Skwer przy ulicy Szerokiej, gdzie przed dawnym kościołem Bernardynów pochowany jest biskup Jan Duwal. Wędrówka kończy się na Starym Cmentarzu, gdzie znajduje się imponujący pomnik pierwszego biskupa tarnowskiego, Floriana Amanda Janowskiego, stanowiący największą grupę rzeźbiarską na tej nekropolii.
Kluczowe punkty szlaku
- Skwer przy ulicy Szerokiej – miejsce pochówku ks. biskupa Jana Duwala.
- Stary Cmentarz – pomnik pierwszego biskupa tarnowskiego.
- Pałac Biskupi – rezydencja biskupów tarnowskich.
- Bazylika Katedralna – główna świątynia diecezji z pomnikami nagrobnymi biskupów.
Szlak Średniowiecznych Murów
Ta malownicza trasa pozwala poznać system obronny miasta z XIV wieku podczas przyjemnego spaceru wzdłuż zachowanych fragmentów fortyfikacji. Wędrówka rozpoczyna się przy Wielkich Schodach, dawnej furcie miejskiej prowadzącej na Górę św. Marcina. Na Małych Schodach znajduje się interesująca makieta przedstawiająca układ średniowiecznego Tarnowa. Spacerując ulicą Forteczną, można podziwiać zachowane fragmenty murów z kamieni narzutowych i czerwonej cegły. Trasa prowadzi również przez Plac Węgierski, gdzie znajdowały się dawne bramy miejskie, a kończy się przy pozostałościach bimy zniszczonej synagogi z 1630 roku.
Kluczowe punkty szlaku
- Wielkie Schody – dawna furta miejska z pomnikiem Józefa Bema.
- Małe Schody – skwer z makietą średniowiecznego Tarnowa.
- Ulica Forteczna – fragmenty murów obronnych.
- Plac Węgierski – miejsce dawnych bram miejskich.
- Bima – pozostałość po synagodze.
Szlak Leliwitów Tarnowskich
Szlak poświęcony rodowi założycieli miasta to fascynująca wędrówka przez najważniejsze miejsca związane z tą znamienitą rodziną. Spacer rozpoczyna się na Rynku, gdzie w renesansowym ratuszu mieści się Muzeum Okręgowe z bogatymi zbiorami historycznymi. Następnie trasa wiedzie do Bazyliki Katedralnej, kryjącej wspaniałe pomniki nagrobne rodziny Tarnowskich i Ostrogskich, wykonane przez Jana Marię Padovana. Kolejnym punktem jest Dom Mikołajowski, a zwieńczeniem wędrówki są malownicze ruiny Zamku Tarnowskich na Górze św. Marcina, skąd rozciąga się panorama miasta.
Kluczowe punkty szlaku
- Rynek – centralny plac z renesansowym ratuszem.
- Bazylika Katedralna -trójnawowa bazylika z pomnikami nagrobnymi.
- Dom Mikołajowski – Muzeum Diecezjalne w renesansowej kamienicy.
- Ruiny Zamku Tarnowskich
Szlak „Sznur Bernardyński”
Ta unikalna trasa dokumentuje obecność najstarszego zakonu w Tarnowie poprzez spokojny spacer śladami bernardyńskiego dziedzictwa. Wędrówka rozpoczyna się w północnej nawie Bazyliki Katedralnej, gdzie znajduje się pomnik Jana Amora z Tarnowa, fundatora klasztoru Bernardynów, wykonany przez Bartłomieja Berecciego. Szlak prowadzi następnie do dawnego kościoła Matki Bożej Śnieżnej przy ulicy Bernardyńskiej 2, pierwotnie drewnianej świątyni z 1459 roku. Trasa kończy się na Starym Cmentarzu, gdzie można podziwiać pomnik pierwszego biskupa tarnowskiego.
Kluczowe punkty szlaku
- Pomnik Trzech Janów w Bazylice Katedralnej – pomnik fundatora klasztoru Bernardynów.
- Dawny kościół pw. Matki Bożej Śnieżnej z klasztorem.
- Stary Cmentarz Bernardynów.
Tarnowskie szlaki tematyczne to nie tylko sposób na poznanie historii i kultury miasta, ale również doskonała propozycja aktywnego spędzania czasu. Każda trasa została zaplanowana tak, aby umożliwić wygodny spacer i dokładne zwiedzanie wszystkich punktów. Wędrując tymi szlakami, można połączyć przyjemność ruchu na świeżym powietrzu z poznawaniem fascynującej historii miasta. To propozycja dla osób w każdym wieku, preferujących aktywny wypoczynek i zainteresowanych dziedzictwem kulturowym regionu. Szlaki te stanowią doskonały przykład jak można łączyć promocję zdrowia poprzez ruch z edukacją historyczną i kulturalną.
Zapraszamy Was również w podróż po Tarnowskich zabytkach, które opisaliśmy w innym naszym artykule.