Zamek Kunětická Hora z widokiem na Nizinę Połabską

Zamek Kunětická Hora to jedna z najbardziej spektakularnych średniowiecznych warowni w Czechach górująca nad Pardubickimi równinami. Położony na wzgórzu wulkanicznym o wysokości 307 m n.p.m. zamek oferuje fascynującą podróż w czasie oraz zapierające dech w piersiach widoki na malowniczą Nizinę Połabską. Ta historyczna perła architektury gotyckiej i renesansowej przyciąga każdego roku tysiące turystów, którzy pragną poznać jej tajemnice i podziwiać panoramę okolicy z zamkowych murów.

Historia zamku

Początki Kunětickiej hory sięgają przełomu XIII i XIV wieku, kiedy to z inicjatywy króla Wacława II rozpoczęto budowę pierwszej warowni. Wyniki badań archeologicznych wskazują, że pierwotna konstrukcja była imponującym założeniem z dwiema wieżami, zajmującym całą powierzchnię szczytu wzgórza. Jednak nie ma pewności, czy ta pierwotna budowla została ukończona – najprawdopodobniej zanikła na początku XIV wieku, pozostawiając po sobie jedynie fundamenty i fragmenty murów, które odkryto w piwnicy wschodniej części zamku.

Prawdziwy rozkwit twierdzy nastąpił w burzliwym okresie wojen husyckich. 25 czerwca 1420 roku wzgórze stało się miejscem historycznego zgromadzenia husytów pod przewodnictwem Aleša Vřešťovskiego z Rýzmburka, Beneša z Mokrovousa i Jiříego z Chvalkovic. Po płomiennym kazaniu księdza Ambrożego z Hradca, zgromadzeni husyci wyruszyli nocą w kierunku Hradca Králové, zamierzając wyzwolić miasto spod władzy katolickiej i ustanowić tam jeden z głównych ośrodków ruchu husyckiego. W kwietniu 1421 roku Diviš Bořek z Miletínka wraz ze swoimi oddziałami zdobył klasztor opatowicki. Po przejęciu kontroli nad majątkiem klasztornym, Bořek rozpoczął budowę nowego zamku na wzgórzu Kunětická hora, wykorzystując pozostałości wcześniejszej warowni. Obiekt stał się nie tylko jego siedzibą, ale również centrum administracyjnym przejętych dóbr klasztornych. Diviš Bořek, stając po stronie umiarkowanych husytów, prowadził aktywne działania wojenne. W 1423 roku, po przegranej bitwie o Hradec Králové przeciwko wojskom Jana Žižki, znalazł schronienie w swoim nowo wybudowanym zamku.

Kolejny znaczący rozdział w historii zamku rozpoczął się wraz z przejęciem go przez ród Pernštejnów w 1491 roku. Wilhelm z Pernštejna zainicjował gruntowną przebudowę, przekształcając średniowieczną warownię w reprezentacyjną rezydencję. Prace budowlane trwały przez kolejne dekady, Prace budowlane zostały uwieńczone w 1509 roku, o czym świadczy zachowany kalendarz nad bramą główną. Niestety, świetność zamku przeminęła wraz ze sprzedażą go Habsburgom w 1560 roku.

Tragicznym momentem w dziejach warowni był rok 1645, kiedy to słabo broniony zamek został zdobyty przez wojska szwedzkie pod dowództwem generała Torstensona. Od tego czasu obiekt popadał w ruinę, a w XIX wieku dodatkowo ucierpiał wskutek prowadzonego u jego podnóża wydobycia kamienia. Dopiero w latach 20. XX wieku, dzięki staraniom Pardubickiego Stowarzyszenia Muzealnego, rozpoczęto prace restauracyjne.

Architektura

Kunětická hora zachwyca złożonością swojej architektury obronnej. System fortyfikacji składa się z siedmiu bram i trzech masywnych bastionów, które świadczą o militarnym znaczeniu obiektu. Rdzeń zamku stanowi pałac wzniesiony na planie litery L, otaczający z trzech stron centralny dziedziniec. To właśnie w tej części znajdują się najbardziej reprezentacyjne pomieszczenia kompleksu.

Szczególną uwagę zwracają rozwiązania obronne z okresu Pernštejnów. Fortyfikacje składały się z dwóch obwodów obronnych, których podstawę stanowiły trzy kopuły z wałami ziemnymi. Na ich szczytach wznosiły się mury z otworami strzelniczymi dla artylerii oraz galerie dla strzelców wyposażonych w broń ręczną. System uzupełniały mosty zwodzone przy drugiej bramie oraz fosa z barbakanem.

Na terenie zamku znajduje się kaplica św. Katarzyny, którą pod koniec XVII wieku odnowiono staraniem biskupa Jana Franciszka z Talmberku. Badania archeologiczne przeprowadzone na terenie przedzamcza przyczyniły się do odkrycia studni pierwotne opartej na konstrukcji drewnianej, a którą w późniejszym okresie zastąpiono murowaną. Ostatecznie po przeprowadzeniu badań archeolgicznych studnię zasypano.

Obecnie Zamek Kunětická hora zarządzany przez Czeski Narodowy Instytut Dziedzictwa jest popularnym celem turystycznym. Zwiedzający mogą nie tylko poznać fascynującą historię zamku i podziwiać jego architekturę, ale również rozkoszować się rozległymi widokami na dolinę Łaby z zachowanych punktów widokowych.

Zwiedzanie zamku

Zwiedzanie zamku Kunětická hora zostało zorganizowane w trzech odrębnych trasach tematycznych, pozwalających poznać zarówno reprezentacyjne komnaty pałacowe, jak i surowe pomieszczenia obronne oraz sakralną architekturę tego średniowiecznego założenia.

Pałac i Wieża

Główna trasa wiedzie przez wszystkie kondygnacje pałacu zamkowego, od piwnic po wieżę widokową. Zwiedzanie odbywa się samodzielnie, z możliwością wysłuchania historii zamku na dziedzińcu pałacowym o wyznaczonych godzinach. Na trasie znajdują się: Sala Rycerska, wystawa archeologiczna, zbrojownia, lochy oraz ekspozycja poświęcona rodowi Pernštejnów z wielką mapą ich systemu stawów rybnych. Dopełnieniem trasy jest model zamku z XVI wieku oraz słynna jaskinia ze smokiem na parterze.

Dušan Jurkovič – Poeta lasu

Kolejna trasa prowadzi przez niedawno odrestaurowane pomieszczenia w zachodnim skrzydle zamku. W towarzystwie przewodnika można poznać historię i dorobek architektoniczny Dušana Jurkoviča (1868-1947), jednego z najwybitniejszych czechosłowackich architektów. Zwiedzanie odbywa się w języku czeskim.

Kaplica Zamkowa

Kaplica zamkowa dostępna jest do zwiedzania z przewodnikiem w określonych godzinach, zazwyczaj kwadrans przed pełną godziną. Program zwiedzania może ulec zmianie w związku z organizowanymi w kaplicy wydarzeniami kulturalnymi i towarzyskimi.

Informacje praktyczne

Godziny otwarcia

• Kwiecień-październik: wtorek-niedziela, 9:00-17:00
• Listopad-marzec: tylko w weekendy, 10:00-15:00

Ceny biletów

Ceny w PLN wyliczono na podstawie średniego kursu wynoszącego 1 CZK = 0,17 PLN

Dodatkowe informacje

• Dzieci poniżej 5 lat – wstęp bezpłatny
• Bilet ulgowy przysługuje seniorom 65+, młodzieży w wiekuy 18-24 lata, osobom z niepełnosprawnością

Dojazd do zamku

• Samochodem: parking znajduje się u podnóża wzgórza
• Komunikacją publiczną: autobus z Pardubic (przystanek „Kunětická Hora, pod”)
• Rowerem: przez zamek prowadzi popularny szlak rowerowy

Najlepszy czas na zwiedzanie to wiosna i wczesna jesień, gdy temperatury są przyjemne, a widoczność dobra. Warto zarezerwować około 2-3 godziny na spokojne zwiedzanie kompleksu.