Zamek w Mirowie

Zamek w Mirowie to średniowieczna fortyfikacja obronna obecnie będąc w stanie ruiny. Ruiny Zamku w Mirowie, położone na malowniczej Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, stanowią szczątki niegdyś majestatycznej budowli wzniesionej w ramach tzw. Orlich Gniazd w śląskiej wsi Mirów, należącej do powiatu myszkowskiego.

Średniowieczny zamek obronny w Mirowie początkowo stanowił warownie obronną, która z biegiem lat została przekształcona w rezydencję mieszkalną. Pierwotna powierzchnia zamku wynosiła około 270 metrów kwadratowych, jednak z uwagi na adaptacje o rozbudowę w celu nadania jej cech rezydencji obronnej powierzchnia zamku zwiększyła się do 1200 metrów kwadratowych. Budowla była chroniona murem obwodowym i fosą, a dostęp do jej wnętrza umożliwiała brama wiodąca na dziedziniec. Pierwsze wzmianki o zamku i przynależnym do niego folwarku pojawiły się w dokumentach w 1399 roku, kiedy to obiekt był znany jako Mirow. Przez lata w dokumentach zamek wspominany był pod różnymi nazwami.

Zamek w Mirowie wzniesiony został za panowania Kazimierza Wielkiego w XIV wieku w miejscu w którym pierwotnie mogły stać drewniano-ziemne budowle. Początkowo warownia stanowiła kamienną strażnicę podległą zamkowi w Bobolicach i stanowiła część systemu obronnego Orlich Gniazd. Z biegiem lat strażnica przekształciła się stopniowo w rycerski zamek.

Ruiny zamku w Mirowie
Ruiny zamku w Mirowie, fot. Jerzy Opioła, wa

W 1378 roku Ludwik Węgierski przekazał zamek Władysławowi Opolczykowi jako lenno, ale z uwagi na działania nieprzyjazne Polsce, zamek został odebrany przez Władysława Jagiełłę w 1396 roku. Wczesna historia zamku jest wspomina Sassina pierwszego burgrabiego Mirowa, który zarządzał zamkiem w imieniu Krystyna z Kozichgłów. W kolejnych latach zamek przechodził z rąk do rąk, będąc jednocześnie świadkiem ważnych wydarzeń historycznych, w tym udziału w wojnie trzynastoletniej przeciwko państwu zakonu krzyżackiego.

W 1489 roku zamek nabyła Rodzina Myszkowskich przekształcając w rodową siedzibę, a zamek w znacznym stopniu rozbudowano. Pomimo poczynionej rozbudowy zamku rodzina Myszkowskich decyduje się na sprzedaż zamku i ten przechodzi w ręce Piotra Korycińskiego, a następnie trafia do rodziny Męcińskich.

  Dworki i pałace na mazowszu

Z biegiem lat zamek podupadł, szczególnie po zniszczeniach w czasie potopu szwedzkiego zamek uległ znacznym zniszczeniom, a podjęte w latach późniejszych próby remontu okazały się mało skuteczne. Zamek stopniowo popadał w ruinę i ostatecznie opuszczony został w 1787 roku.

Fragment ściany wieży mieszkalnej
Fragment ściany wieży mieszkalnej, fot. Bobolus, wa

Architektura Zamku w Mirowie

Od XIV wieku zamek składał się z dwóch zasadniczych części: górnej i dolnej, oddzielonych murami wykorzystującymi naturalne formacje wapiennych skał. Na wschodzie wokół pierwszego dziedzińca, a później od strony północno-zachodniej dodano drugi dziedziniec. Do każdej z części zamku prowadziły odrębne bramy. Zamek, z racji ograniczonej liczby pomieszczeń użytkowych służył bardziej jako punkt obronny niż rycerska rezydencja. W XV stuleciu zamek przeszedł znaczącą przebudową w trakcie której dobudowano pomieszczenia w części górnej zamku i nadano mu charakter mieszkalny. Podczas kolejnej rozbudowy zamku, już za czasów Myszkowskich, dodano kolejne budowle w zamku górnym oraz wzniesiono wieżę mieszkalną w dziedzińcu I oraz podwyższono mury obronne o dziewięć metrów. Przy bramie trzeciego dziedzińca zbudowano dwukondygnacyjny budynek z bramą.

W XVI wieku na zamku górnym powstała owalna wieża, a do istniejącej wieży mieszkalnej dodano skarpy. W XVII wieku zamek został dodatkowo rozbudowany, ale w drugiej jego połowie zaczął popadać w ruinę.

W okresie powojennym zamek objęto ochroną konserwatorską, a obecnie prowadzone są prace konserwacyjno-remontowe, których celem jest jego odrestaurowanie i umożliwienie przywrócenia ruchu turystycznego na zamku.