Great Ocean Road to malownicza trasa Australii będąca jednocześnie drogą stanową (droga B100) o długości 243 km, która rozciąga się wzdłuż południowo-wschodniego wybrzeża Australii, łącząc miasta Torquay i Allansford w stanie Wiktoria. Znana z przepięknych widoków oraz sąsiadujących z nią parków narodowych Australii.
Great Ocean Road rozpoczyna się w Torquay i ciągnie się na długości 243 kilometrów w kierunku zachodnim, aż do Allansford. Droga ta jest jednopasmowa i dwukierunkowa, z ograniczeniami prędkości wahającymi się od 50 do 100 km/h. Great Ocean Road przebiega wzdłuż wybrzeża, z odcinkiem między Torquay a przylądkiem Otway znanym jako Surf Coast. Odcinek ten przebiega przez ziemie ludów Wadaurrung i Maar. Wybrzeże na tym odcinku charakteryzuje się wysokimi, malowniczymi klifami, a jednocześnie jest to najlepsze miejsce w Wiktorii do uprawiania surfingu. Wzdłuż tego odcinka dostępna jest blisko 44 kilometrowa trasa rowerowa oraz liczne szlaki do wędrówek pieszych. Przemierzając trasę w głębi lądu od Lorne mijamy Great Otway National Park obejmujący swoim zasięgiem lasy deszczowe Australii, w którym można podziwiać ogromne paprocie, liczne wodospady i liczne punkty widokowe.
Drugi fragment, na zachód od przylądka Otway nazywany jest Wybrzeżem Wraków, które swoją nazwę przyjęło w wyniku licznych katastrof morskich jakie miały miejsce na tym obszarze. Na tym odcinku trasa oferuje zapierające dech w piersiach widoki na Cieśninę Bassa, przebiegając również przez obszary leśne, plaże oraz klifowe wybrzeża z wapienia i piaskowca. Ważne miejscowości na trasie to między innymi Anglesea, Aireys Inlet, Lorne, czy Apollo Bay.
Port Campbell przyciąga turystów dzięki niezwykłym formacjom skalnym, jak Loch Ard Gorge czy Dwunastu Apostołów. W pobliżu Geelong trasa wije się wzdłuż wybrzeża w towarzystwie stromych klifów. Z uwagi na piękne krajobrazy tereny przez które przebiega Great Ocean Road została uznana za najlepsze turystyczne doznanie w ankiecie Victoria 101 przeprowadzonej przez Royal Automobile Club of Victoria. Na trasie Great Ocean Road każdego roku organizowany jest maraton na odcinku między Lorne a Apollo Bay. Pierwsza edycja wydarzenia miała miejsce w 2005 roku, a rekord trasy ustanowiony przez Kenijczyka Jamesa Kipkelwona w 2011 roku wynosi 2 godziny, 27 minut i 42 sekundy.
Historia budowy Great Ocean Road
Plany budowy Great Ocean Road powstały pod koniec I wojny światowej z inicjatywy prezesa Country Roads Board, Williama Caldera, który wystąpił do Stanowej Rady Wojennej z wnioskiem o przyznanie funduszy dla weteranów wojennych, którzy mieliby pracować przy tworzeniu trasy przez słabo zaludnione tereny Dystryktu Zachodniego w stanie Wiktoria. W tamtym czasie dostęp do tych obszarów był ograniczony do transportu morskiego i zaniedbanych ścieżek leśnych. Propozycja budowy drogi miała na celu zapewnienie lądowego połączenia dla izolowanych społeczności, wsparcie lokalnego przemysłu i turystyki, a także uczczenie pamięci żołnierzy i weteranów wojennych.
W 1918 roku podjęto pierwsze kroki w kierunku realizacji projektu South Coast Road, a późniejszej Great Ocean Road, planując jej przebieg od Barwon Heads do Warrnambool. W tym samym roku powstała organizacja Great Ocean Road Trust pod przewodnictwem Howarda Hitchcocka, dysponująca środkami z zebranych funduszy i pożyczek. Do momentu spłaty zobowiązań finansowych, użytkownicy drogi uiszczali opłaty za przejazd. Prace budowlane rozpoczęły się 19 września 1919 roku, angażując około trzech tysięcy weteranów wojennych.
Droga budowana była wyłącznie z użyciem pracy ludzkich rąk, przy użyciu materiałów wybuchowych oraz prostych narzędzi i taczek, nierzadko w niebezpiecznych warunkach. Robotnicy za swoją ośmiogodzinną pracę otrzymywali wynagrodzenie, mieszkając w namiotach i korzystając z prowizorycznych udogodnień. Budowa była nie tylko technicznym wyzwaniem, ale stała się też częścią społecznej historii, zwłaszcza kiedy załoga przejęła ładunek alkoholu z rozbitego parowca, co doprowadziło do przerwy w pracach.
Uroczyste otwarcie pierwszego odcinka drogi miało miejsce w marcu 1922 roku, jednak z uwagi na kontynuację prac już wybudowany odcinek czasowo wyłączano z ruchu. W listopadzie 1932 roku oficjalnie otwarto kluczowy odcinek między Lorne a Apollo Bay, a cała trasa szybko zyskała status pomnika historii i atrakcji turystycznej.
London Arch
London Arch to imponująca formacja skalna wznosząca się nad wodami Oceanu Indyjskiego, położona w Parku Narodowym Port Campbell wcześniej znany jako London Bridge. Ta malownicza atrakcja turystyczna jest efektem długotrwałych procesów erozyjnych. Do 1990 roku formacja przypominała dwuprzęsłowy most skalny. 15 stycznia 1990 roku 40-metrowy fragment formacji znajdujący się bliżej lądu niespodziewanie się zawalił, co spowodowało izolację dwóch turystów na oddzielonej części skały. Uwięzieni na skałach turyści zostali bezpiecznie ewakuowani przez policyjny helikopter, na szczęście bez żadnych ofiar wśród ludzi. Nazwa London Arch nawiązuje do słynnego londyńskiego mostu i została przyjęta po zawaleniu, które na zawsze zmieniło oblicze tej naturalnej formacji skalnej.
Dwunastu Apostołów
Dwunastu Apostołów to nazwa grupy naturalnych kolumn wapiennych, które wznoszą się z wód u brzegu w Parku Narodowym Port Campbell. Mimo że ich liczba nie odpowiada nazwie, ponieważ nie ma ich dwanaście, kolumny te zostały tak nazwane z powodu swojego bliskiego ustawienia. Formacja skalna powstała w wyniku długotrwałej erozji, poszczególne skały charakteryzują się różną grubością oraz wysokością i stanowią jedną z głównych atrakcji turystycznych Australii, ciesząc się dużym zainteresowaniem wśród zwiedzających i fotografów. Erozja nieustannie modeluje te formacje, prowadząc do ich postępującego niszczenia i w niektórych przypadkach do zawalenia się. 2 lipca 2005 roku turyści byli świadkami zawalenia się jednej z kolumn, która miała niemal 50 metrów wysokości, a w 2009 roku doszło do kolejnego zawalenia jednej ze skał. Początkowo formacje te nosiły nazwę Maciora i świnki, jednak z czasem zdecydowano się na zmianę na obecną, bardziej dostojną. Podobne formacje skalne, noszące tę samą lub podobną nazwę, można znaleźć również w innych częściach świata, jak na przykład w rumuńskiej Bukowinie czy w Tatrach.
Przylądek Otway
