Jaskinia Raj w Górach Świętokrzyskich

Jaskinia Raj to wapienna jaskinia krasowa położona w Chęcinach, w Górach Świętokrzyskich. Jest jednym z najpiękniejszych i najbardziej znanych obiektów turystycznych w regionie udostępnionych do zwiedzania. Jaskinia posiada bogatą szatę naciekową, która obejmuje m.in. stalaktyty, stalagmity i kolumny naciekowe. Jaskinia jest ważnym stanowiskiem archeologicznym oraz geologicznym.

Jaskinia Raj znajduje się na wzgórzu Malik w Chęcinach, w świętokrzyskim Pasmie Bolechowickim. Powstała w skałach wapiennych, które miały ponad 360 milionów lat. Jaskinia ma rozwinięcie poziome i jej korytarze mają łączną długość 240 metrów.

Jaskinia Raj, stalaktyty jaskiniowe
Jaskinia Raj, stalaktyty jaskiniowe, fot. PT Łysogóry, wa

Najważniejszą cechą jaskini jest jej wyjątkowo bogata i dobrze zachowana szata naciekowa powstała na obszarze wapieni dewońskich. Jaskinia obfituje w wiele różnorodnych form naciekowych, takich jak stalaktyty, stalagmity, kolumny naciekowe i draperie będące efektem długotrwałego procesu osadzania węglanu wapnia i czynników kształtujących ją w wyniku oddziaływania wody. Ze względu na swoje unikatowe cechy, jaskinia jest często analizowana przez naukowców oraz stanowi ważny obiekt badań geologicznych. Jej odkrycie i późniejsze badania przyczyniły się do lepszego zrozumienia procesów krasowych oraz historii geologicznej regionu.

Historia Jaskini Raj

Powstanie Jaskini Raj datuje się na około 360 milionów lat temu w okresie środkowego dewonu, kiedy skały wapienne kształtowały dno płytkiego morza. Około 50 tysięcy lat temu jaskinia była zamieszkiwana przez człowieka neandertalskiego. Narzędzia krzemienne znalezione w różnych warstwach osadów wskazują, że jaskinia zamieszkiwana był przez neandertalczyków reprezentujących kulturę mustierską. To jedno z najbardziej na północ wysuniętych stanowisk tej kultury w Europie.

W osadach jaskiniowych nie znaleziono wprawdzie szczątków ludzkich, ale stwierdzono obecność zębów i kości dużych ssaków, takich jak niedźwiedź jaskiniowy, mamut czy nosorożec włochaty, a także liczne szczątki małych kręgowców, głównie gryzoni. W ciągu ostatnich tysięcy lat wejście do jaskini zostało zasypane, co pozwoliło zachować cenną szatę naciekową.

  Świętokrzyski Park Narodowy
Formacje naciekowe w jaskini Raj
Formacje naciekowe w jaskini Raj, fot. PT Łysogóry, wa

Jaskinia została odkryta ponownie pod koniec 1963 roku w czasie pozyskiwania kamienia na zboczu wzgórza Malik. Pierwszymi, którzy dostali się do środka, byli czterej nastolatkowie z pobliskiej Sitkówki, a po ich wizycie wejście do jaskini zasypano, by zapobiec wypadkom. W 1964 roku grupa uczniów Technikum Geologicznego z Krakowa weszła do jaskini podczas letniej praktyki terenowej. O odkryciu jaskini poinformowano sekcję speleologiczną Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Mikołaja Kopernika. W październiku 1964 roku przeprowadzono ponowną eksplorację jaskini, podczas której wykonano pierwszą dokumentację fotograficzną oraz plan jaskini.

Ciekawostką jest, że dla odróżnienia tej jaskini od innych, znajdujących się w okolicy, które nazywano Piekło, odkrywcy nazwali ją Jaskinią Raj.

Zwiedzanie jaskini Raj

Jaskinia Raj jest jednym z najważniejszych, podziemnych obiektów turystycznych w Górach Świętokrzyskich. Rocznie jest odwiedzana przez około 90 tysięcy turystów. Jej atrakcyjność wynika z unikatowej szaty naciekowej i pięknych form skalnych. Zwiedzanie jaskini stanowi ciekawą atrakcję dla miłośników przyrody, archeologii i eksploracji podziemnych obiektów.

Jaskinia Raj udostępniona jest dla ruchu turystycznego i posiada wytyczoną trasę turystyczną o długości 180 metrów. Zwiedzanie jaskini trwa około 45 minut (wejście co 15 minut) i odbywa się pod opieką przewodnika w grupach do 15 osób. Podczas eksploracji jaskini można podziwiać różnorodne formy naciekowe, takie jak stalaktyty, stalagmity, kolumny naciekowe, draperie oraz perły jaskiniowe. Zainstalowane w jaskini oświetlenie elektryczne pozwala w komfortowych warunkach obserwowanie przepięknych form naciekowych.

 

Mapa Jaskini Raj
Mapa Jaskini Raj, fot. Państwowy Instytut Geologiczny, wa

Zwiedzanie jaskini rozpoczyna się w pawilonie wejściowym, który pełni funkcję punktu informacyjnego dla turystów. W pawilonie znajdują się kasy biletowe, kawiarnia oraz muzeum, prezentujące historię i znaczenie jaskini Raj. W pawilonie wejściowym znajduje się również punkt zbiórki z przewodnikiem przed rozpoczęciem zwiedzania.

Informacje praktyczne

Jaskinia Raj stanowi rezerwat przyrody z ograniczonym dostępem z uwagi na obowiązujące dzienne limity osób, które mogą wejść do jaskini. Aby zapewnić sobie możliwość zwiedzania, zalecana jest wcześniejsza rezerwację i zakup biletów online, co pozwoli zagwarantować możliwość zwiedzania jaskini w preferowanym terminie. Rezerwacje telefoniczne nie są dostępne.

  Sandomierz

Wstęp do jaskini jest możliwy dla osób, które ukończyły 4 lata. Temperatura wewnątrz Jaskini Raj utrzymuje się na poziomie ok. +9°C, a wilgotność wynosi około 95%. W związku z tym zalecany jest ciepły ubiór. Zwiedzanie odbywa się

Jaskini Raj – cennik

Rodzaj biletu Cena
Bilet normalny
(1 lipca – 31 sierpnia)
40 zł
Bilet normalny
(15 stycznia – 30 czerwca, 1 września – 15 listopada)
35 zł
  • Jaskinia Raj jest czynna od 15 stycznia do 15 listopada, od wtorku do niedzieli.
  • Godziny otwarcia:
    • Styczeń – Kwiecień: 09.00 – 16.00
    • Maj – Czerwiec: 09.00 – 19.00
    • Lipiec – Sierpień: 09.00 – 18.00
    • Wrzesień – Październik: 09.00 – 17.00
    • Listopad: 09.00 – 16.00
  • Jaskinia jest nieczynna w Niedzielę Wielkanocną i 1 listopada.
  • Jaskinia jest czynna 11 listopada.
  • Ostatnie wejście do jaskini odbywa się 15 minut przed zamknięciem, a bilety należy zakupić lub odebrać najpóźniej 30 minut przed zamknięciem.
  • Jaskinia Raj jest zamknięta w poniedziałki, z wyjątkiem 1 kwietnia i 11 listopada.

Szczegółowe informacje można uzyskać pod numerem telefonu +48 41 346 55 18 lub na stronie https://jaskiniaraj.pl/.