Miasto średniowiecznych murów i pamiątek historycznych, które spotykamy na każdym kroku, niezliczonej ilości zabytków, muzeów, kościołów, a z drugiej strony – restauracji, kawiarni, pubów i knajpek wszelkiego rodzaju, czynnych aż do białego rana. Blisko milionowe dziś miasto zachowało niepowtarzalny klimat. Na tle wielkich metropolii, gdzie życie pędzi bez opamiętania, Kraków wydaje się oazą spokoju. Turyści z łezką w oku wspominają tętniącą zabawą krainę artystów, myślicieli, ludzi nauki i studentów.
Kraków królów i książąt
Wiele zawdzięcza miasto polskim monarchom i książętom. Bolesław Wstydliwy w 1257 r. dał Krakowowi zachowany do dziś średniowieczny układ urbanistyczny – rynek w centrum i rozchodzące się od niego ulice, które krzyżują się z innymi, tworząc szachownicę. Król Kazimierz Wielki w 1364 r. założył pierwszą polską uczelnię – Akademię Krakowską, która dała początek istniejącemu po dziś dzień Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. W czasach Jagiellonów (XV i XVI w.) Kraków wyrósł na europejską stolicę kultury, zaś zamek na Wawelu stał się perłą architektury renesansu.
Kraków zabytkowy
Żeby gruntownie poznać zabytki miasta, trzeba by w nim spędzić miesiąc, a i to mogłoby nie wystarczyć. Są jednak obiekty, których turysta pominąć nie może, nawet jeśli przybędzie do Krakowa tylko na jeden dzień. Każdy powinien przejść tzw. Drogę Królewską, która wiedzie od pozostałości średniowiecznych fortyfikacji – Barbakanu i Bramy Floriańskiej, ul. Floriańską do Rynku Głównego, a dalej ul. Grodzką na Wawel.
Wzniesiony na skale tuż na brzegiem Wisły zamek wawelski to dawna siedziba polskich królów. Swój obecny kształt zawdzięcza dwóm ostatnim Jagiellonom: Zygmuntowi Staremu i Zygmuntowi Augustowi. Przebudowali oni gotycki pałac na renesansową rezydencję ze wspaniałym dziedzińcem arkadowym. Zwiedzający oglądają m.in. komnaty królewskie, skarbiec, zbrojownię oraz katedrę wraz z nakrytą pozłacaną kopułą Kaplicą Zygmuntowską oraz grobowcami królów i bohaterów narodowych. Ceny biletów wstępu do poszczególnych części zamku wahają się od 10 do 15 zł. Ma też Wawel swoją jaskinię zwaną Smoczą Jamą, bowiem według legendy zamieszkiwał ją kiedyś potwór siejący postrach w okolicy.
Centralnym placem miasta jest Rynek Główny – jeden z trzech największych rynków miejskich w Europie. Każdy z jego boków mierzy blisko 200 m. Po środku wznosi się renesansowy pasaż handlowy – Sukiennice (nazwa od kramów sukiennych). Część pomieszczeń zajmuje obecnie galeria sztuki polskiej XIX w., w pozostałych znajduje kilkadziesiąt kramów, w których handluje się biżuterią, dziełami sztuki, pamiątkami itp. W parę minut można tutaj wydać kilka albo kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Krakowski Rynek to jednak nie tylko zabytki. W kamienicach otaczających plac mieszczą się renomowane sklepy z ekskluzywnymi towarami światowych marek. Wiosną, latem i jesienią na płycie Rynku wyrastają dziesiątki kawiarnianych ogródków, w których można przyjemnie spędzić cały dzień albo całą noc. Najbardziej znane i najdroższe restauracje to Wierzynek i Hawełka. Za obiad dla dwóch osób zapłacimy tam nawet kilkaset złotych.
Znaczącą część najcenniejszych krakowskich zabytków stanowią obiekty sakralne. Do najwspanialszych należy kościół Mariacki – wielka, gotycka świątynia, górująca nad Rynkiem Głównym. Wieńczą ją dwie wieże. Wyższa z nich (81 m) nazywana jest Hejnalicą, bo z niej właśnie co godzinę odgrywany jest hejnał mariacki, transmitowany w południe w I programie Polskiego Radia. We wnętrzu świątyni podziwiać można unikatowy, wyrzeźbiony w drewnie, pokryty polichromią średniowieczny ołtarz Wita Stwosza.
Między Sukiennicami i kościołem Mariackim stoi pomnik wielkiego polskiego poety Adama Mickiewicza, odsłonięty w 1898 r. To jeden z najbardziej charakterystycznych elementów Rynku i ulubione miejsce spotkań. Tuż obok kwiaciarki sprzedają kwiaty, a po płytach przechadzają się stadka gołębi.
Jak przystało na miasto o tysiącletniej historii Kraków szczyci się muzeami, w których znaleźć można wspaniałe dzieła sztuki. Najbardziej znane na świecie to Muzeum Czartoryskich (ul. św. Jana 19), w którego zbiorach znajdują się bezcenne płótna: „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci oraz „Pejzaż z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta.
Jak każde miasto Kraków ma swoje oazy zieleni. Pierwsza z nich to Planty (4 km obwodu, 20 ha powierzchni) – wyjątkowy ogród miejski, który otacza najstarszą część Śródmieścia. Alejki Plant to wprost wymarzone miejsce odpoczynku dla strudzonego zwiedzaniem turysty. Inną „zieloną” osobliwość Krakowa stanowią Błonia – 48-hektarowa łąka oddalona zaledwie o 15 minut spaceru od Rynku. To właśnie w tym miejscu papież Jan Paweł II odprawiał msze, w których uczestniczyły miliony wiernych. Kopce są w Krakowie cztery i pod tym względem miasto jest polskim rekordzistą. Najstarsze to kopce Krakusa i Wandy, młodszy i najbardziej popularny – kopiec Tadeusza Kościuszki oraz najmłodszy – kopiec Józefa Piłsudskiego. Wszystkie usypano jako pomniki ku czci ich patronów. W pogodne dni z Kopca Kościuszki roztacza się wspaniała panorama miasta.
Kraków rozrywkowy
Rasowa krakowska knajpa mieści się w piwnicy. Pewnie dlatego, że piwnic w centrum miasta jest co nie miara. Każda inna, o innym wystroju, z innym labiryntem sal i salek, krętych i ciasnych przejść wśród ceglanych i kamiennych murów. W wielu takich miejscach – w okolicach Rynku jest ich kilkaset – wieczorami grają na żywo muzycy.
Po nocnych szaleństwach można odpocząć w Parku Wodnym (ul. Dobrego Pasterza 126). Oprócz 3 basenów o łącznej powierzchni 1900 m kw., 8 zjeżdżalni i 8 wanien jakuzzi znajdziemy tu m.in. sauny, fitness, siłownie, solaria, salon fryzjerski, czyli wszystko co potrzebne do odnowy biologicznej. Niezapomniane wrażenia pozostawia zjazd jedną ze zjeżdżalni-rur, których suma długości wynosi prawie 770 m! Ceny biletów wynoszą ok. 11-16 zł za godzinę. Są też bilety trzygodzinne (31-35 zł) oraz czteroosobowe, uprawniające do 10 proc. zniżki.
Kraków mityczny
Mity i legendy to w Krakowie rzecz całkiem powszednia. Według starego podania, początki miasta związane są z królem Krakiem, którego mieszkańcy bardzo polubili, a jeden z kopców nazwali królewskim imieniem. Inna legenda łączy się z najazdem tatarskim. Otóż podczas oblężenia Krakowa w 1240 r. strażnik czuwający na wieży kościoła Mariackiego dostrzegł zbliżający się czambuł i rozpoczął granie hejnału na trwogę. Strzała tatarskiego jeźdźca ugodziła go jednak w gardło, a melodia urwała się. Na pamiątkę tego wydarzenia hejnał po dziś dzień przerywany jest w pół taktu. Z kolei legenda o smoku wawelskim opowiada o dzielnym szewczyku Skubie, który uwolnił miasto od potwora, mieszkającego w jaskini pod Wawelem. Skuba uszył owcę ze skóry, napchał do niej siarki i w nocy podłożył ją pod pieczarę. Potwór pożarł owcę, a siarka zaczęła go palić w brzuchu. Poczłapał nad brzeg Wisły i pił, pił, pił wodę aż pękł z wielkim hukiem.