Mierzeja Helska

Mierzeja Helska to wyjątkowy fragment polskiego wybrzeża rozciągający się na długości 35 kilometrów oddzielający morze Bałtyckie od Zatoki Puckiej.  Charakteryzuje się pięknymi plażami, bogatą roślinnością oraz specyficznym mikroklimatem. Półwysep Helski stanowi odrębny mezoregion o wyjątkowych cechach przyrodniczych i geograficznych.

Mierzeja Helska to wąski pas lądu rozciągający się na długości prawie 35 km od miasta Władysławowo do miejscowości Hel. Otoczona jest z jednej strony wodami Zatoki Puckiej, a z drugiej otwartym morzem Bałtyckim. Mierzeja powstała w wyniku oddziaływania prądu morskiego, który płynie na wschód wzdłuż brzegu Bałtyku, niosący drobiny piasku, które w tym miejscu osiadały formując ten niezwykły region. Krajobraz mierzei charakteryzuje się szerokimi, piaszczystymi plażami oraz licznymi wydmami. Obszar ten jest także miejscem występowania wielu rzadkich gatunków flory i fauny.

Ważnym elementem infrastruktury Półwyspu Helskiego są droga wojewódzka nr 216 oraz linia kolejowa nr 213 umożliwiające mieszkańcom orazi turystom na  komfortowy dostęp do tego regionu. Należy również wspomnieć o historycznym kontekście mierzei Helskiej, bowiem ze względu na strategiczne znaczenie, zwłaszcza miasta Hel, obszar ten był ufortyfikowany od lat 20. do 50. XX wieku. Te umocnienia stanowiły ważny element obrony kraju i mają istotne znaczenie na mapie historycznej Polski.

Od roku 1978 cała mierzeja znajduje się w granicach Nadmorskiego Parku Krajobrazowego co oznacza, że obszar ten podlega szczególnej ochronie. Ponadto w 2006 roku powołano do życia rezerwat przyrody Helskie Wydmy.

Mierzeja Helska przyciąga turystów nie tylko swoim naturalnym pięknem, ale także licznymi atrakcjami. Miłośnicy sportów wodnych znajdą tu idealne warunki do uprawiania windsurfingu czy kitesurfingu. Dla tych, którzy preferują spokojniejsze formy wypoczynku, mierzeja oferuje kilometry pięknych plaż oraz liczne ścieżki rowerowe. Dodatkowo, warto odwiedzić miejscowość Hel, gdzie znajduje się wiele atrakcji, w tym Muzeum Obrony Wybrzeża oraz Fokarium. Na terenie mierzei Helskiej znajduje się łącznie 5 miejscowości utrzymujących się głównie z turystyki oraz rybołówstwa.

  Kamienna Stara

Hel

Malownicze miasto, położone na zachodnim krańcu Mierzei Helskiej. Otoczone Morzem Bałtyckim, stanowi największą atrakcję turystyczną mierzei. Hel ma strategiczne znaczenie militarne. Znajduje się tu siedziba garnizonu Marynarki Wojennej oraz port Polskiej Marynarki Wojennej. Miejscowość jest znanym ośrodkiem turystycznym i kąpieliskiem nadmorskim. Jest ważnym ośrodkiem rybołówstwa.

Plaża w Helu
Plaża w Helu, fot. Schlaier Wikipedia Creative Commons

Atrakcje turystyczne na Helu

  • latarnia morska z 1942 roku
  • ryglowe domki rybackie z przełomu XVIII / XIX w.;  zabytkowe chaty kaszubskie
  • zespół obiektów fortyfikacji rejonu umocnień „Hel” z 1931–1941
  • piaszczyste plaże – w tym plaże strzeżone przez zespoły ratowników
  • Muzeum Rybołówstwa Morskiego
  • fokarium Stacji Morskiej Uniwersytetu Gdańskiego
  • Skansen Broni Morskiej
  • Muzeum Obrony Wybrzeża

Jurata

Osada nadmorska która kiedyś stanowiła część Jastarni jest przede wszystkim popularnym kurortem wypoczynkowym. Legenda głosi o rzekomej litewskiej bogini mórz o imieniu Jūratė, która była najstarszą i najpiękniejszą z syren. Według legendy, Jūratė zakochała się w ubogim rybaku o imieniu Kastytis. Za tę miłość Jūratė spotkała kara – jej podwodny pałac z bursztynu został roztrzaskany przez naczelnego boga Perkuna, a jego okruchy, symbolizowane jako zaschnięte łzy syreny po stracie ukochanego, można odnaleźć do dziś na brzegu morza.

Obecnie Jurata zachwyca urokliwymi plażami i malowniczym molo, które oferują niesamowite widoki na Morze Bałtyckie i Zatokę Pucką.

Jastarnia

Jastarnia to urokliwe miasto, które oferuje swoim gościom piękne plaże. W Juracie znajduje się port morski, przystanie morskie oraz  pięć letnich kąpielisk morskich, które przyciągają turystów, pragnących cieszyć się urokami Bałtyku. Również port morski jest istotnym elementem życia miasta, służąc zarówno turystyce, jak i gospodarce regionu.

Atrakcje turystyczne w Jastarni

  • Muzeum Pod Strzechą
  • Skansen Fortyfikacji z 1939 r.
  • Centrum bałtyckie w Chłapowie
  • Ośrodek Oporu Jastarnia – pozycja obronna stanowiąca fragment Rejonu Umocnionego Hel, składająca się z czterech schronów bojowych („Saragossa”, „Sęp”, „Sabała” i „Sokół”)
  • Ruiny niemieckich instalacji przeciwlotniczych
  • Zabytkowa chata rybacka z 1881 r. zbudowana z wykorzystaniem wyrzuconych przez morze części statków i okrętów
  • Zbiory rybackie w bosmanacie portu
  • Wieża obserwacyjna ośrodka badawczego torped Luftwaffe Torpedowaffenplatz Gotenhafen-Hexengrund, znajdująca się na wodach Zatoki Puckiej
  • Molo na zatoką Pucką, przedłużenie ulicy Stelmaszczyka
  • Latarnia morska
  Zamek w Malborku

Kuźnica

Malownicza osada nadmorska, a jednocześnie popularny kurort wypoczynkowy który przyciąga ze względu na piękny, nadmorski krajobraz. Nazwa osady zarówno w kaszubskiej, jak i niemieckiej wersji (Kùsfeld ), miała symboliczne znaczenie i oznaczała ona dosłownie „Miejsce Pocałunku”, odnosząc się do symbolicznego aktu dotykania się morza z zatoką.

Plaża w Kuźnicy
Plaża w Kuźnicy, fot. Jan Jerszyński, Wikipedia Creative Commons

W Kuźnicy mierzeja jest najwęższa i ma zaledwie 200 metrów szerokości, a po obu stronach mierzei  wznoszą się kilkumetrowe. Linia kolejowa, która prowadzi na Hel położona jest w tym miejscu niespełna kilkadziesiąt metrów od brzegu morskiego. Kuźnica latem przyciąga licznych turystów, oferując piękne plaże, letnie kąpielisko oraz dwie przystanie morskie.

Chałupy

Chałupy leżą zaledwie 7 kilometrów od nasady Mierzei Helskiej, nad samą Zatoką Pucką.  W języku kaszubskim Chalëpë to urokliwa wieś Mierzei Helskiej z pięknymi plażami oraz dostępem do Zatoki Puckiej. Miejsce jest również znane z plaży dla nudystów, która została upamiętniona przez Zbigniewa Wodeckiego w jego piosence „Chałupy welcome to”.

W Chałupach utworzono dwie przystanie morskie: „Chałupy I”, która znajduje się przy plaży od strony morza, oraz „Chałupy II” położoną od strony Zatoki Puckiej

Plaża w Chałupach od strony Bałtyku
Plaża w Chałupach od strony Bałtyku fot. kkic, Wikipedia Creative Commons

Władysławowo

Miasto położone w północnej Polsce, jest najbardziej na północ wysuniętym miastem w Polsce. Jest to urokliwe miejsce usytuowane u nasady Mierzei Helskiej na Pobrzeżu Kaszubskim, otoczone przez Morze Bałtyckie na północy oraz Zatokę Pucką od strony południowo-wschodniej. Władysławowo posiada bardzo rozbudowaną bazę turystyczną zorganizowano tu również 5 kąpielisk nadmorskich. Wśród głównych atrakcji dla turystów warto wymienić: Park Rozrywki, Dom Do Góry Nogami (Cetniewo), Muzeum Figur Woskowych, profesjonalny Tor Kartingowy Półwysep, Muzeum Motyli, Muzeum Iluzji, a także wiele atrakcji sezonowych. We Władysławowie znajduje się port Marynarki Wojennej, którego falochron wcinający się w głąb morza został częściowo udostępniony jako molo.

  Kreta
Władysławowo, Dom gen. Hallera
Dom gen. Hallera we Władysławowie, fot. Adrian Tync, Wikipedia Creative Commons

Atrakcje turystyczne Władysławowa

  • kościół pw. Wniebowzięcia NMP, wybudowany w latach 1932-1936
  • dom przy ul. Merkleina 4, z 1922 r.
  • dom gen. Hallera z 1922 r. (ul. Morska 6)