Małopolska obejmuje najbardziej malownicze ziemie południowej Polski. Utworzono tu 6 parków narodowych oraz 80 rezerwatów przyrody. Górskie łańcuchy Tatr, Pienin i Beskidów, malownicze doliny, jeziora i rzeki stwarzają dobre warunki dla wszystkich form turystyki aktywnej (szczególnie narciarstwa i turystyki pieszej), specjalistycznej, leczniczej, agroturystyki oraz ekoturystyki.
Kraków – środkowoeuropejska metropolia
Stolicą Województwa Małopolskiego jest Kraków, miasto o ponad 1000 -letniej historii, znane z wielu atrakcji turystycznych m.in. Rynku Głównego z renesansowymi Sukiennicami, Zamku Królewskiego na Wawelu, licznych dzieł sztuki a także uroku staromiejskich uliczek. To swoiste muzeum urbanistyczne posiada 6 000 zarejestrowanych zabytków. W hierarchii miast Polski Kraków zawsze zajmował miejsce specjalne. W roku 2000, wraz z 8 innymi miastami kontynentu, pełnił honor Stolicy Kulturalnej Europy. Miasto unikalnych zabytków ze wszystkich epok minionego tysiąclecia, miasto muzeów i galerii – corocznie przyciąga prawie 3,5 miliona odwiedzających. Kraków to także sieć zabytkowych piwnic tworzących labirynt życia nocnego. W wielu z nich mają swoje siedziby teatry i kabarety, jak np. słynna Piwnica pod Baranami.
Dogodny dojazd do Krakowa i całego regionu zapewnia lotnisko Kraków- Balice, które jest największym po Warszawie portem lotniczym w Polsce. Krakowskie lotnisko posiada regularne połączenia z Moskwą, Sankt Petersburgiem i Kaliningradem (z międzylądowaniem w Warszawie).
Cena pokoju w hotelu trzygwiazdkowym waha się pomiędzy 300 – 500 zł. Nocleg w hotelu **** wiąże się z wydatkiem ok. 800 zł. Pobyt w domu turystycznym kosztuje ok. 80 zł.
Kraków ma dobrze rozwiniętą sieć komunikacji autobusowej i tramwajowej (bilet jednorazowy kosztuje 2,40 zł; za każdy bagaż dopłata 2,40 zł.). Uzupełniają ją prywatne mikrobusy (koszt przejazdu porównywalny z cenami komunikacji publicznej), stanowiące najlepszy środek transportu m.in. do Kopalni Soli w Wieliczce, Oświęcimia czy Zakopanego (odjazdy z Dworca Głównego).
Praktycznych informacji na temat atrakcji miasta, hoteli, restauracji, muzeów, itp. udzielają:
Małopolskie Centrum Informacji Turystycznej Rynek Główny 1/3 (Sukiennice od Kościoła Mariackiego),
tel. + 48 12 421 77 06, 421 30 51 (pn-pt 9.00-19:00, sb-nd. 9:00-15:00), www.mcit.pl
Punkt informacji o mieście – ul. Szpitalna 25, tel. +48 12 432 01 10, 432 00 60 (pn – pt 8:00 – 20:00, sob – nd 9:00- 17:00), www.krakow.pl
Będąc w Krakowie koniecznie trzeba:
– posłuchać hejnału na rynku
– zwiedzić Wawel i Muzeum Książąt Czartoryskich (obrazy Rembrandta i Leonardo da Vinci)
– pospacerować po bulwarach nadwiślańskich lub Plantach
– powłóczyć się po Kazimierzu
– zobaczyć ołtarz Wita Stwosza i witraże Wyspiańskiego
– posiedzieć nocą na rynku
Wycieczki jednodniowe poza Kraków
Przyroda to naturalna sceneria wyjątkowego pejzażu kulturowego Małopolski. Żaden region turystyczny kraju nie może pochwalić się taką liczbą zabytków. Tylko tutaj, w promieniu 100 km znajdą Państwo aż osiem z piętnastu polskich kompleksów obiektów przyjętych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (Stare Miasto w Krakowie, Kopalnię Soli w Wieliczce, były Obóz Koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, zespół pielgrzymkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej, zabytkowe kościoły w Dębnie, Lipnicy Murowanej, Binarowej i Sękowej).
Wieliczka, to leżące w najbliższym sąsiedztwie Krakowa (12 km) niewielkie miasteczko, w którym znajduje się unikalny zabytek techniki – kopalnia soli o blisko tysiącletniej historii. Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce jest jedynym obiektem górniczym na świecie czynnym bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej. Podziemia wielickiej Kopalni Soli zwiedza się tylko z przewodnikiem, w grupach 30-osobowych (wstęp – ok. 20 zł). Zwiedzanie trwa 2 godziny i rozpoczyna się ekscytującym zjazdem szybem Daniłowicza, w metalowej klatce górniczej windy. Przez pewien czas podróż ta odbywa się w zupełnych ciemnościach. Trasa turystyczna mierzy ok. 2 km długości i przebiega na głębokości od 64 do 125 m pod ziemią, wiodąc przez blisko 40 zabytkowych wyrobisk, wzdłuż podziemnych słonych jezior, pnie się klatkami schodowymi (komora Staszica ma aż 42 m wysokości), mija ogromne sale o wymiarach boiska sportowego.
Więcej informacji: Kopalnia Soli w Wieliczce, Dział Organizacji Turystyki – tel. + 48 12 278 73 02, 278 73 66, www.kopalnia-wieliczka.pl
Oświęcim, to miasto leżące 60 km na zachód od Krakowa, na terenie którego znajduje się największy w Europie były hitlerowski obóz masowej zagłady: KL Auschwitz-Birkenau stworzony przez nazistów na terenie okupowanej Polski podczas II wojny światowej.
Obóz – muzeum w Oświęcimiu czynny jest codziennie, zwiedzać go można jedynie w towarzystwie przewodnika.
Więcej informacji: tel. + 48 33 843 20 22; http://www.auschwitz-muzeum.oswiecim.pl/
Kalwaria Zebrzydowska to jedno z najpiękniejszych i najbardziej niezwykłych miejsc pielgrzymkowych w Polsce, określane często „Polską Jerozolimą”. Jest to jedno z najczęściej odwiedzanych sanktuariów w Polsce, słynące z barwnych misteriów pasyjnych Wielkiego Tygodnia i odpustów. Bazylikę można zwiedzać codziennie przez cały rok (na miejscu bracia zakonni oprowadzają turystów po kościele).
Do Kalwarii Zebrzydowskiej warto się wybrać zwłaszcza w Wielkim Tygodniu, gdyż wtedy trwają tutaj słynne na całą Polskę misteria.
Więcej informacji: Dom Pielgrzyma; tel. +48 33 876 55 25, http://www.kalwaria.ofm.pl
W Zakopanem (2 godziny jazdy samochodem od Krakowa) sezon turystyczny trwa przez okrągły rok. Narciarze mają tutaj do dyspozycji kilkadziesiąt stoków zjazdowych i najlepsze warunki śniegowe w Polsce. Wytrawnym zjazdowcom polecić można Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.), na który wyjadą kolejką linową lub jednym z dwóch wyciągów krzesełkowych. Godne uwagi są również: kompleks narciarski Nosal, Gubałówka oraz Polana Szymoszkowa. Kto nie przepada za uprawianiem sportu i turystyki, ten także nie będzie się nudził w Zakopanem. Czeka na niego mnóstwo innych rozrywek. Najsłynniejszą miejskim deptakiem są Krupówki. Jednym z największych atutów Zakopanego jest wyśmienita góralska kuchnia. Typowe góralskie jadło to: oscypek (wędzony ser owczy), kwaśnica (zupa z kiszonej kapusty) i kociołek zbójnicki (rodzaj zupy gulaszowej).
W 30-tysięcznym Zakopanem na turystów czeka ok. 60 tys. miejsc noclegowych w prywatnych willach, pensjonatach, domach wczasowych i ekskluzywnych hotelach. Oczekującym luksusu można polecić hotele czterogwiazdkowe, w których dwuosobowy pokój kosztuje ok. 300 zł za dobę. Pobyt w pensjonacie lub na kwaterze prywatnej z łazienką kosztuje w granicy 40 – 100 zł.
Centrum Informacji Turystycznej w Zakopanem: ul. Kościuszki 17, tel. +48 18 201 22 11, www.zakopane.pl
Niezapomnianych przeżyć dostarcza spływ na drewnianych tratwach Przełomem Dunajca – jednym z najpiękniejszych przełomów rzecznych w Europie. 18-kilometrowa trasa po spienionych nurtach górskiej rzeki, wśród urwistych skał Pienińskiego Parku Narodowego, wiedzie z miejscowości Sromowce-Kąty do uzdrowiska Szczawnica. Tratwami, które zabierają po kilkanaście osób sterują za pomocą długich drągów miejscowi górale, umilając podróż opowieściami i śpiewem. Podróż tratwą trwa ok. 2,5 godziny.
Informacje i rezerwacje tel. +48 18 2629721, fax +48 18 2629793, (cena ok. 35 zł/os.), http://www.flisacy.com.pl/
Ojcowski Park Narodowy, położony ok. 20 km na północ od centrum Krakowa prócz swoich walorów przyrodniczych należy do najbardziej urokliwych miejsc Europy – urozmaiconych wapiennymi skałami – ostańcami o fantazyjnych kształtach, na czele z 25 – metrową „Maczugą Herkulesa”. Na terenie parku jest ok. 220 jaskiń, z najsłynniejszą Grotą Łokietka. Ojców to wymarzone miejsce na długie spacery. Poza ruinami zamczysk zachwycony turysta może zajrzeć w mroki tajemniczych jaskiń i zwiedzić kaplicę zbudowaną na wodzie. Kilkanaście kilometrów dalej warto sprawdzić, czy aby „nie ma wody na pustyni” – znajduje się tu bowiem jedyna prawdziwa pustynia w Europie.
Informacje: Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego PTTK, +48 12 389 20 10, czynne od maja do października w godz. 9:00 – 15:00.
Zwiedzając okolice Krakowa koniecznie trzeba:
– przemierzyć dróżki kalwaryjskie w Kalwarii Zebrzydowskiej
– zjechać do Kopalni Soli w Wieliczce
– zwiedzić były hitlerowski obóz zagłady Auschwitz – Birkenau
– pospacerować Krupówkami i skosztować pysznych zakopiańskich serów
– pokonać Dunajec na pokładzie drewnianej tratwy
– zapuścić się w głąb Groty Łokietka w Ojcowskim Parku Narodowym
– zobaczyć kaplicę Na Wodzie w Ojcowie, no i… zakochać się tam u Źródła Miłości
Małopolskie uzdrowiska
Zróżnicowany klimat regionu, bogactwo naturalnych wód leczniczych i mineralnych sprawiły, że w regionie jest drugie co do wielkości skupisko kurortów w Polsce. Najbardziej znane „zdroje” to: Krynica, Rabka, Szczawnica.
Położona na południowych stokach Beskidu Sądeckiego miejscowość uzdrowiskowa Krynica przez cały rok przyciąga kuracjuszy, turystów i narciarzy. Mnóstwo tu pensjonatów, hotelików, domów wypoczynkowych i zakładów leczniczych. Przy reprezentacyjnym miejskim deptaku znajdują się m.in. pijalnie wód mineralnych (23 ujęcia wód zdrojowych), kawiarnie i restauracje. Doba w krynickim sanatorium kosztuje ok. 150 zł (apartament – ok. 300 zł), w tym wyżywienie i opieka lekarska.
Zimą pobliska góra – Jaworzyna Krynicka (1114 m n.p.m.) – jest rajem dla narciarzy. Mają tu do dyspozycji m.in. kolejkę gondolową – najdłuższą tego typu w Polsce (tel. +48 18 471 38 68). W
6-osobowych kabinach może przewieźć w ciągu godziny nawet 1 600 osób. Cena biletu – 17 zł w obie strony.
Więcej informacji: Centrum Informacji Turystycznej; ul. Piłsudskiego 8, Krynica: + 48 18 471 56 54, 471 55 13, www.krynica.pl
Szczawnica – pieniński kurort w malowniczej dolinie potoku Grajcarka konkuruje z najsłynniejszą w Beskidach Krynicą. Jego dolna część, u ujścia potoku do Dunajca, leży u wrót pienińskiego przełomu. Tu też kończy się trasa spływu tratwami po rzece. Szczawnica zawdzięcza jednak swą sławę nie tylko spływom, lecz także wspaniałemu górskiemu położeniu i łagodnemu klimatowi, a nade wszystko leczniczym wodom mineralnym. Ruchowi turystycznemu podporządkowana jest całkowicie część Szczawnicy położona nad Dunajcem, od ujścia Grajcarka do granicy. Urządzono tu duży parking, restaurację, a w stylowych pawilonach znajdują się liczne kramy, sklepiki, bufety itp. Obecnie doba w szczawnickim sanatorium kosztuje ok. 100 zł (wraz z wyżywieniem i opieką lekarską).
Na terenie Szczawnicy, niedaleko dworca PKS działa wyciąg krzesełkowy na Palenicę.
Informacja: Oddział Pieniński PTTK – Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego, ul. Główna 1a, tel. +48 18 162 23 32 (noclegi, wycieczki, przewodnictwo, imprezy, spływ).
W wielickiej kopalni, na głębokości 200 m, mieści się podziemne sanatorium. Panuje tam stała temperatura od + 13 do + 15 stopni oraz wilgotność powietrza: 80-92 proc. Trafiają tutaj pacjenci z astmą, alergicy i reumatycy. W sanatorium można spędzić 1 lub 2 dni, ale lekarze zalecają dłuższe, bo 7-dniowe turnusy.
Więcej informacji: Kopalnia Soli w Wieliczce, Dział Organizacji Turystyki – tel. + 48 12 278 73 02, 278 73 66, www.kopalnia-wieliczka.pl
Odwiedzając małopolskie uzdrowiska koniecznie trzeba:
– zakosztować wód zdrojowych
– uczestniczyć w festiwalu imienia znakomitego polskiego przedwojennego tenora Jana Kiepury
– wstąpić do Muzeum Nikifora, by poznać „naiwne” krynickie pejzaże małopolskiego prymitywisty
– przejechać się najdłuższą w Polsce kolejką linową w Krynicy
– spędzić co najmniej jedną noc w podziemnym sanatorium w wielickiej Kopalni Soli
– umoczyć nogi w Popradzie – Piwniczna
– pojeździć na nartach i snowboardzie na stokach Palenicy w Szczawnicy